Golden Ratio vs Rule of Thirds

94 – Golden Ratio vs Rule of Thirds                                ဓါတ္ပံု ပညာ ရပ္ ဆိုင္ရာ မွတ္စု (၉၄)

“ Golden Ratio Rule vs Rule of Thirds “

ဘာေတြ ကြာ သလဲ

စကားဦး

ကၽြန္ေတာ္ ေရးခဲ့ ျပီးသည့္ Composition မ်ားတြင္ Golden Ratio Rule မပါ ေသးပါ။ မပါ ရေသး သည့္ အေၾကာင္းက လည္း Golden Ratio Rule သည္  ဓါတ္ပံု တစ္ပံု  အတြင္း အထားအသိုလ္ ဖဲြ႕ စည္းရာ တြင္ မ်ားစြာ မခက္ခဲ ေစကာမူယင္း၏ ျဖစ္ေပၚလာပံု ကို ရွင္း ရသည္မွာ အေတာ္ လက္၀င္ သည့္ အတြက္ ျဖစ္ပါ တယ္။

သို႕ေသာ္ ေရးရန္ အေၾကြး က်န္ သလိုျဖစ္ေန သည့္ အတြက္ ဤ မွတ္စု ကိုေရး လိုက္ရျခင္း ျဖစ္ပါ တယ္။

ဤအေၾကာင္း အရာ မွာ အထက္တြင္ ေဖၚ ျပ ခဲ့သည့္အတိုင္း ဓါတ္ပံု တစ္ပံု ကို ဖဲြ႕စည္း ေနရာ ခ်ရာ တြင္ မခက္ခဲ လွေသာ္လည္း မည္ကဲ့ သို႕ ဤ သို႕ ဖဲြ႕ စည္းမွဳ ျဖစ္ေပၚ လာရသည္ကို ရွင္းလင္း ရာ တြင္မူ သခ်ၤာ ပိုင္းဆိုင္ရာ မ်ားစြာ ပါေနတယ္။

ဤ မွတ္ စု ကို ေရးရာ တြင္ Golden Ratio Rule ဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါးမ်ားစြာ ကို ဖတ္ရ ပါတယ္။  တြက္ခ်က္မွဳ မ်ားစြာကို ပထမ ကိုယ္တိုင္ နားလည္းေအာင္ ေလ့ လာျပီး မွ အမ်ား နားလည္ နိုင္ေစရန္ျပန္လည္တြက္ခ်က္ ရပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာပံု မ်ားကို ျပန္လည္ ျဖည့္စြက္ ေရးဆဲြ ရပါတယ္။

ဤ သို႕ ျဖင့္ တင္ေနေသာ အေၾကြး ေက် ေအာင္ ဆပ္ နိုင္လိုက္ သည့္ အတြက္ ကၽြန္ေတာ္ ၀မ္းသာ မိပါ တယ္။

အခ်ိဳ႕ေသာ အပိုဒ္မ်ားကို ျမန္မာ ဘာသာ သို႕ ျပန္ရာ တြင္ အယူ အဆ လဲြ ေကာင္းလဲြ နိုင္သျဖင့္ မူ ရင္ အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ ပင္ ေဖၚျပ ထား ပါတယ္။

Golden Ratio Rule ျဖင့္ ဖဲြ႕စည္းထားေသာ ပံုမ်ား။

အထက္ ပါ နမူ နာပံု မ်ားကို ၾကည့္ပါ က ခရုပတ္  ( Spiral )အေကြးေလး အဆံုး ရွိ ေနရာ သည္ Golden Ratio Rule အရ လူတို႕၏ အာရံု ကို အဆဲြေဆာင္ နိုင္ဆံုးေသာ ေနရာ ( Center of Interest ) ျဖစ္ပါတယ္။ ပံု တစ္ပံု မွာ ျပ ထားသည့္ အတိုင္း Rule of Thirds ကဲ့ သို႕ ပင္ Center of Interest  (၄) ေနရာ ရွိပါတယ္။

အထက္တြင္ နမူ နာျပ ထားသည့္ ပံု  မ်ားတြင္ လွပ ေကြးညႊတ္စြာ ေရးဆဲြ ထားသည့္ ခရုပတ္ လမ္း ( Spiral ) ကို သာ အဓိ က ျမင္ၾက ပါမယ္။ ထို Spiral သည္ Golden Ratio Rule ရဲ႕ အဓိက ဇာတ္ေကာင္ လို႕ထင္စရာပါ။  

အဆိုပါ Spiral ရစ္ ပတ္ ထားတဲ့ ေလးေထာင့္ ကြက္ ( Square)  မ်ားကို သာမန္ ဇာတ္ရံ လို႕ သာ ထင္ နိုင္ၾကပါမယ္။

စင္စစ္ အားျဖင့္ Golden Ratio Rule အရ မ်က္ေစ့ အာရံု စူးေရာက္ ေစမည့္   ေနရာ ( Center of Interest ) ကို ဖန္တည္း ေပးသည့္  အဓိက ဇာတ္ေကာင္ မွာ အဆိုပါ Square မ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ထို ေလးေထာင့္ ကြက္ မ်ား ျဖစ္ေပၚ လာေစရန္  အဆင့္ ဆင့္ တြက္ခ်က္  တည္ေဆာက္ ရပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း တြင္ အေသးစိတ္ တြက္ခ်က္  ရွင္းလင္း ေပးပါမယ္။

ခရုပတ္ လမ္း ( Spiral ) ကေတာ့ အဆင့္ဆင့္ ေသာ Square မ်ား အၾကားမွ Center of Interest ကို ေရာက္ေအာင္ ေခၚေဆာင္ သြားေပးတဲ့ လမ္းေၾကာင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

ဒီ ခရုပတ္ လမ္း ေကြး ဟာ ဒီခရုပတ္ကို ေတာ့ Fibonacci Number အရ ေပၚလာ လို႕ Fibonacci Spiral လို႕ ေခၚပါတယ္။ 

History of Golden Ratio Rule

ဒီ ဥပေဒ သ ကို  Phi or Devine Proportion ဟု လည္း ေခၚၾကပါတယ္။ AD 1200 ေလာက္ထည္း က Leonardo Fibonacci က ဒီ ဥပေဒ သ ကို  ထြင္  ခဲ့ လို႕ပါ။

ဒါေၾကာင့္ လည္း ဒီ ခရုပတ္ကို Fibonacci Spiral လို႕ ေခၚျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

Leonardo Fibonacci က လက္ရွိ ေလာက ရဲ႕ျဖစ္ေပ ၚ တည္ရွိ မွဳ  ေတြမွာ  လူရဲ႕ မ်က္ ေစ့ အာ ရံု စူး စိုက္ ရာ မိတဲ့ အေနအထားကို  ေလ့လာသံုးသပ္ ကာ မ်ဥ္း ျဖတ္ပိုင္း မ်ားနဲ႕ တြက္ ခ်က္ ျပီး တည္ထြင္ ခဲ့ တဲ့ ဥပေဒသ မို႕ Phi, or Divine Proportion လို႕ လဲ ေခၚ ၾကပါတယ္။

Phi Grid ကို မူ ခရုပတ္လမ္း မ်ား ၏ အေသးဆံုး အေကြး ေနရာ မ်ား ေနရာ ရွိ အငယ္ ဆံုးေသာ Square ေနရာ ကို အေျခ တည္ ကာ Rule of Thirds ကဲ့ သို႕ မ်ဥ္းေျဖာင့္ မ်ား ျဖင့္ ဆဲြ သည့္ နည္း ကို လည္း သံုးပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း တြင္ Phi Grid အေၾကာင္း  ကို ေဖၚျပ ပါမယ္။

Phi သည္ Greeks language အရ  “dividing a line in the extreme and mean ratio” ဆိုသည္ ဟု သိရပါတယ္။

ဒီ နည္း ကို Renaissance ေလာက္ထည္း က Artist နဲ႕ Architect တို႕ က ( 1 : 1.618 ) Ratio ဒီဇိုင္း မ်ားဆဲြ ရာ တြင္ သံုးခဲ့ ၾကပါတယ္။ ဒီ အခ်ိဳး အေၾကာင္းကိုလည္း  နာက္ပိုင္း မွာ ေဖၚျပပါမယ္။

ဂရိ တို႕ရဲ႕ ေခတ္မွီ ျမိဳ႕ၾကီး ျဖစ္တဲ့ Parthenon ကမၻာ ေက်ာ္ Mona Lisa လို the Last Supper လို ပန္းခ်ီကားေတြ မွာ လည္း သံုးခဲ့ ၾကတယ္ လို႕ ေလ့လာေတြ႕ ရွိရ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လည္း Divine Proportion လို႕ ေခၚၾကတာပါ။

Mona Lisa

The Last Supper

လက္ရွိ ေခတ္မွာ လည္း Apple က Twitter နဲ႕ Profile page ေတြ မွာ ဒီ နည္း ကို သံုးထားျပီး  အျခားေသာကုမၸဏီေတြ လည္း ဒီ Divine Proportion  Rule ကို သံုးေနတ ယ္ တယ္ လို႕ ဆိုပါတယ္။

Rule of Thirds နဲ႕ အေတာ္တူ တဲ့ အတြက္ အခ်ိ႕ အေနနဲ႕ မ်က္ေစ့ လယ္ နိုင္ၾကေပမဲ့ Rule of Thirds ထက္ ပို တိက် ထိေရာက္တဲ့ နည္း လို႕ ဆိုၾကပါတယ္။

Golden Ratio Rule တည္ေဆာက္ပံု။

အထက္ ပါ ပံု ကဲ့ သို႕ မ်ဥ္း တစ္ေၾကာင္း ရွိ ျဖတ္ပိုင္း  ႏွစ္ခု တြင္ ျဖတ္ပိုင္း အရွည္ ကို အတိုႏွင့္ စားသည့္ ရ လာဒ္ ( X/Y ) သည္ အဆိုပါ အပိုင္း ႏွစ္ ခု ကို ေပါင္းကာ အရွည္ ဆံုး အပိုင္း ႏွင့္စားသည့္ ( ( X+Y)/X ရလာဒ္ ႏွင့္ အတူတူ ပင္ ျဖစ္သည္။

အဆိုပါ ရလာဒ္ သည္ = 1.6180339887498948420  ျဖစ္သည္။

ဤသည္မွာ Golden Ratio Rule တည္ေဆာက္ ပံု အေျခခံ ပင္ ျဖစ္သည္။

တည္ေဆာက္ ပံု ကို ရွင္းရပါလွ်င္ Golden Ratio Rule ဆိုတာ ကိန္း၈ ဏန္း မ်ားရဲ႕ ထပ္ညြန္း ေပါင္း ကိန္း အရ ျဖစ္လာ တဲ့ ေလးေထာင့္ ကြက္ ( Square ) အဆင့္ဆင့္ ထဲ က လူေတြ အာရုံ စိုက္ ေစတဲ့ ေနရာ လို႕ ဆိုပါတယ္။

ဥပမာ အား ျဖင့္ ေအာက္ ပါ ေလးေထာင့္ ကြက္ မွာ လူ အာရံု အမ်ားဆံုးေရာက္တဲ့ ေနရာ က ခရု ပတ္ လမ္း ( Spiral ) အဆံုး ေနရာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ေအာက္ ပါ နမူနာ ပံုကို ၾကည့္ ပါရန္။

အထက္ပါ Center of Interest ( COI ) ေနရာ မွာ ကိုယ္ ျပလို တဲ့ Subject ကို ထားဘို႕ျဖစ္ပါတယ္။  ဒီလို ေလးေထာင့္ ကြက္ ေလးမ်ား( Square ) ေလးမ်ား ဆင့္ကဲ တည္ ေဆာက္ လာတာ ဟာ  ေအာက္ ပါ ကိန္း စဥ္ တန္းရွိ ကိန္း၈ ဏန္း ဆင့္ေပါင္းကိန္း ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

 မူလ ကိန္းစဥ္တတန္းက- 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987 ..More.. ျဖစ္ပါတယ္။

သူ ျဖစ္လာပံု အေသးစိတ္က-

-        ေရွ႕ ဆံုးကိန္း ျဖစ္ တဲ့ (0) ကို ဒုတိယ ကိန္း ျဖစ္တဲ့ ( 1) နဲ႕ ေပါင္းေတာ့ =  0+1=1

-        ေနာက္ တစ္ၾကိမ္ မွာ ဒုတိယ ကိန္း ျဖစ္တဲ့ ( 1) ကို တတိယ ကိန္း ျဖစ္တဲ့ (1) နဲ႕ ေပါင္းေတာ့ = 2 ျဖစ္လာတယ္။ 1+1=2

-        ေနာက္ တစ္ၾကိမ္ မွာ တတိယ ကိန္း ျဖစ္တဲ့ ( 1 ) ကို စတုတၱ ကိန္း ျဖစ္တဲ့ (2 ) နဲ႕ ေပါင္းေတာ့ = 3 ျဖစ္လာတယ္။ 1+2=3

-       အဲဒီလို ဆက္တိုက္ ေပါင္းလို႕ ရတဲ့ ကိန္းေတြ နဲ႕ အငယ္ ဆံုး ( 1 x 1) square ကေန စျပီး ဆင့္ကဲ ဆင့္ ကဲ ေလးေထာင္႕ ကြက္ ေတြ ကို ဆက္ ေဆာက္ လိုက္ေတာ့။ ေအာက္ ပါ Square ရလာတယ္။

-       - အေသးဆံုး Square က  ( 1x1) ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ ( 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, ……..More ) ကိန္းအစဥ္ အတုိင္း ( 2x2), (3x3), (5x5), (8x8) ……စသည္ ျဖင့္ Square မ်ား ဆက္ျပီးဆဲြ လိုက္ရင္ အထက္ ပါ ပံု ရပါမယ္- ဆက္ ျပီး  (13x13), (21x21) …စသည္ျဖင့္ ဆက္ ဆဲြ နိုင္ပါတယ္။ အထက္ပါ ပံု ရဲ႕ Center of Interest ေနရာ က အေသးဆံုး ( 1 x 1 ) ေနရာပါ။

အဆိုပါ ဆင့္ကဲ ေပါင္းျခင္း ကေန ေအာက္ပါ Square အေျခခံ တဲ့ ေလးေထာင့္ ကြက္ ေတြ ကိုေရးဆဲြနိုင္ ပါတယ္။

အထက္ ပါ ပံု ကို အထက္ တြင္ေဖၚ ျပ ခဲ့ တဲ့ ကိန္းစဥ္ တန္းအရ ေရးဆဲြ ထား တာပါ။

အေသးဆံုး Square ဟာ ( 1x1) ျဖစ္ပါတယ္။

(1X1) ႏွစ္ခု ကပ္ လိုက္တဲ့ အခါ  အဆိုပါ အကြက္ ေလးရဲ႕ အလွ်ား ဟာ ( 2) ျဖစ္လာပါတယ္။

ထို (2) ကို အေျချပဳျပီး (2X2) Square ဆက္ဆဲြပါတယ္။

ထို အခါ အဆိုပါ (2X2) (1X1) ေလးေထာင့္ ကြက္ ကေလး မ်ား ရဲ႕ အလွ်ား တစ္ဘက္ဟာ ( 3 ) ျဖစ္လာပါတယ္။ ထို (3) ကို အေျချပဳုျပီး (3X3) Square ဆက္ဆဲြပါတယ္။

ထိုအခါ (1x1) (1x1) (3x3) ဆက္စပ္ ထားတဲ့ ေလးေထာင့္ ကြက္ ကေလး ရဲ႕ အနားတစ္ဘက္ဟာ (5) ျဖစ္လာပါတယ္။ ထို (5) ကို အေျခတည္ကာ (5x5) Square ကို ဆက္ဆဲြ ပါတယ္။

ဤ သို႕ ဆက္ကာ ဆက္ ကာဆဲြ ျခင္း ျဖင့္ အထက္ပါ ေလးေထာင့္ ကြက္ ရ လာပါတယ္။

အငယ္ ဆံုး Square ( 1x1 ) ေနရာ ဟာ Center of Interest ေနရာပါ။

မ်ဥ္း တစ္ေၾကာင္း ရွိ ျဖတ္ပိုင္း  ႏွစ္ခု တြင္ ျဖတ္ပိုင္း အရွည္ ကို အတိုႏွင့္ စားသည့္ ရ လာဒ္ ( X/Y ) သည္ အဆိုပါ အပိုင္း ႏွစ္ ခု ကို ေပါင္းကာ အရွည္ ဆံုး အပိုင္း ႏွင့္စားသည့္ ( ( X+Y)/X ရလာဒ္ ႏွင့္ အတူတူ ပင္ ျဖစ္သည္။

အဆိုပါ ရလာဒ္ သည္ = 1.6180339887498948420  ျဖစ္သည္ ဆိုတာ ကို   ေအာက္ပါ ပံု တြင္ ရွင္းျပ ပါမယ္ -

အထက္ပါ ပံု ကို ခရုပတ္ (Spiral ) ဆဲြ လိုက္ပါက ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႕ ရပါမည္။-

အေသးဆံုး ခရုပတ္ ( Spiral ) ဧရိယာ ရွိ Square သည္ Center of Interest ျဖစ္ပါတယ္။

Constant ကိန္း တြက္ နည္းက ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္ -

A to B  ( 13 + 8 = 21 )/ 13 = 1.6153846254

 ( မ်ဥ္းအပိုင္း အရွည္  ႏွင့္ အတို   ႏွစ္ခုလံုး ေပါင္းထားသည့္ကိန္းကို ျဖတ္ပိုင္း ႏွစ္ခု အနက္ အရွည္ ဆံုး အပိုင္း ႏွင့္စားျခင္း ။)

 13 / 8 = 1.625  ( မ်ဥ္း တစ္ေၾကာင္းထည္းရွိ အပိုင္းရွည္ ကို အတို ႏွင့္ စား ျခင္း။)

C to D  ( 8 + 2 + 3 = 13 )/ 8 = 1.625 = 8 / ( 5=2+3) = 1.6

D to E  ( 2 + 3 ) /3  = 1.6666666667

အထက္ ပါပံု ထက္ ပိုၾကီးေအာင္ ဆဲြ ထားတဲ့ ေအာက္ပါ ပံု ၏အလွ်ား မ်ားတြက္ ခ်က္ ပံု ကုိ ၾကည့္ပါက -

အထက္ပါ ပံု တြင္ ( A to C ) သည္ ( 34+21 = 55) အရွည္ ဆံုးမ်ဥ္း ျဖစ္ပါတယ္။

အဆိုပါ မ်ဥ္း ကို ( A-B) (B-C) အျဖစ္ ျဖတ္မ်ဥ္း ႏွစ္ခု ပိုင္းထားရာ တြင္ မ်ဥ္းျဖတ္ပိုင္း ႏွစ္ခု အနက္ ( A-B) ျဖတ္ပိုင္း ( 34 ) သည္ အရွည္ပိုင္း ျဖစ္သည္။

 ( A to C – 34+21 ) 55 / ( A to B ) 34 = 55 / 34 = 1.6176470588 nearest = 1.618

( A to B – 34 ) / ( B to C -21 ) = 1.619047619 nearest = 1.619

 ( E to B – 8+5+21 ) 34 + ( E to I ) 21 =  1.619047619 = Nearest = 1.619

21/13 = 1.6153846154

8/5 = 1.6

ရလာဒ္ မ်ား ကြာ ျခား ခ်က္ မွာ 0.01 မွ 0.001 အတြင္းမွာသာ ရွိသည္။

Constant ကိန္း အျဖစ္ ကို မူ -

အရွည္ ဆံုးမ်ဥ္း ျဖစ္သည့္  ( A to C )  ( 34+21 ) = 55 ကို

အဆိုပါ မ်ဥ္း ကို ( A-B) (B-C) အျဖစ္ ျဖတ္မ်ဥ္း ႏွစ္ခု ပိုင္းထားရာ တြင္ မ်ဥ္းျဖတ္ပိုင္း ႏွစ္ခု အနက္ အ ရွည္ ဆံုး အပိုင္းျဖစ္ေသာ  ( A-B) ျဖတ္ပိုင္း ( 34 ) ႏွင့္ စား၍ ရသည့္ ရလာဒ္ ကို ယူပါတယ္။

( A to C – 34+21 ) 55 + ( A to B ) 34 = 55 / 34 = 1.6176470588 nearest =

1.618

ထိုထက္ ပိုၾကီးသည့္ ပံု အျဖစ္ဆက္ ဆဲြ လွ်င္ လည္း  အထက္ပါ ကိန္း အတိုင္းပင္ ရပါတယ္။

အထက္ပါ ပံု ကို ၾကည့္ ပါက -

အလွ်ား ႏွစ္ပိုင္း ေပါင္း -

( A to B to C ) = 55 + 34 = 89

အလွ်ား ႏွစ္ခု အနက္ အရွည္ ဆံုး အပိုင္း၏ အလွ်ား -

( A to B ) = 55

89/55 = 1.6181818182 nearest = 1.618

ပံုမ်ားတြင္ အလွ်ား ရွည္ လာ မွ သာ Constant ကိန္း ေျပာင္းလဲ မွဳ ရပ္သြား တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အလွ်ား အလြန္ တို ေသာ ပံု မ်ားတြင္ Phi Constant အနည္းငယ္ ကြာ ေန တာကို ေတြ႕ ရပါတယ္။ အေသးဆံုးမွာ (1) နဲ႕ ( 0.1) ေလာက္ သာ အမ်ားဆံုး ကြာတာပါ။

ထိုေၾကာင့္ အဆိုပါ ကိန္းေသ ကို -

That magical ratio happens to be 1.618 and is known as “the golden ratio”, or “the divine proportion”. လို႕ ဆိုၾကပါတယ္။

အဆိုပါ ကိန္းေသ 1.618 သည္ Golden Ratio Grid မ်ည္း ဆဲြ သည္ Phi Grid ၏ အေျခခံ ကိန္းပင္ ျဖစ္သည္။

Phi Grid

Golden Ratio Rule ဆို သည္ႏွင့္ လူေတြ စတင္ မ်က္ေစ့ ထဲ ျမင္လိုက္တာ က ခရု ပတ္လမ္း ( Fibonacci Spiral ) ကို သာ တန္း ျမင္ မိၾကပါတယ္။ 

အမွန္ေတာ့ Fibonacci Spiral ဟာ ကိန္းစဥ္ တန္း အရ အဓိက ဆင့္ကဲ ေရးဆဲြ ထားတဲ့ ေလးေထာင့္ ကြက္ ကေလးေတြ အထဲ က  Center of Interest ကို ပို႕ ေပးရာ လိုင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ Center of Interest ေနရာ ကို ေဖၚေဆာင္ေပးတာမဟုတ္ သည္ ကို သတိျပဳရပါမယ္။

Center of Interest ကို အမွန္ ေဖၚေဆာင္ေပးတာက Square မ်ားေရးဆဲြ ထားတဲ့ လိုင္း မ်ားသာ ျဖစ္ပါတယ္။ လိုင္းမ်ား က သာ အေရး ၾကီး ေသာ ေနရာ မွာ ရွိပါတယ္။ Frame တစ္ခု အတြင္း Center of Interest ေလးေနရာ ရွိပါတယ္။ ဒီေနရာ ေတြ ကို ျပ တဲ့ အခါ မွာ Rule of Thirds က ( 1:1:1 ) နဲ႕ ျပ ျပီး Phi Grid က ( 1:0.618:1 ) နဲ႕ ျပ ပါတယ္။

ေအာက္ပါ နမူ နာ ပံု တြင္ ေလးေထာင့္ ကြက္ ကေလးမ်ားနဲ႕ တည္ေဆာက္ ထား လို႕ ေပၚထြက္ လာတဲ့ Center of Interest ေနရာ က (A ) ျဖစ္ပါတယ္။ Fibonacci Spiral က ဒီ ေနရာ ကို အာရံု ေရာက္ေအာင္ ဆဲြ ေခၚ ညႊန္ျပ ပါတယ္။

အဆိုပါ ( A ) ေနရာ ရွိ ခရုပတ္ အဆံုးေနရာ ကို ေလးေထာင့္ ကြက္ (၄) ေနရာ ရွိ အျခားေနရာ မ်ားျဖစ္တဲ့   ( B) ( C )  (D) ေနရာ ေတြကို လွည့္ျပီး  ျဖည့္ ၾကည့္ လိုက္ပါက  Phi Grid Line နဲ႕ ယင္း ေပၚ ရွိေသာ Center of Interest ( ၄) ေနရာ ကို Fibonacci Spiral မ်ား က ျပ တဲ့ နမူနာ ပံု ျဖစ္လာပါမယ္။

အဆိုပါ Center of Interest ( ၄) ေနရာ ကို မ်ဥ္းေျဖာင့္ နဲ႕ ဆက္လိုက္ ရင္ ေအာက္ပါ ပံု ကဲ့ သို႕ ( 1: 0.618 : 1 ) Phi Grid ေလးေထာင့္ ကြက္ ျဖစ္လာပါမယ္။

ဓါတ္ပံု ရိုက္စဥ္ ထည္းက Main subject ကို Golden Ratio ျဖစ္ေစ Rule of Thirds ျဖစ္ေစ အဆိုပါ ဥပေဒ သ မ်ားအတိုင္း မွန္းကာ ေနရာ ခ် ျပီးရိုက္ ပါက Crop လုပ္ရာတြင္ မ်ားစြာ ျဖတ္ေတာက္  ရန္ မလိုေတာ့ပါ။ ဤ သို႕ ျဖင့္ Pixel ဆံုးရွဳံး မွဳ နည္းပါမယ္။ 

Design Shack တြင္ ေရးထားတဲ့ ေဆာင္းပါ တစ္ခု က Rule of Thirds ေရာ Phi Grid မွာပါ သူေကာင္းတယ္ ကိုယ္ ေကာင္းတယ္ ပံုေသ ေျပာ လို႕ မရ ဘဲ ႏွစ္ခု စလံုး မွာ အဆိုး အေကာင္း ရွိတာ ကို ေထာက္ ျပထားပါတယ္။

ဒါ ကို ျပန္ေရးရင္ ေဆာင္းပါး တစ္ပုဒ္ ထပ္ ျဖစ္ သြား နိုင္ပါတယ္။

မွတ္စရာ ေကာင္းတဲ့ အခ်က္ တစ္ခု ကေတာ့ Phi Grid ကိုလည္း ေနရာ တိုင္း တရားေသ ယူ ဘို႕ မလိုဘူးလို႕ ေအာက္ ပါ အတိုင္း ေရး ထားပါတယ္ -

“  That’s not to say that everything you create will use the Golden Ratio, but it is something to consider when framing and cropping images.”

မွန္ပါတယ္၊ အနု ပညာ တစ္ရပ္မွာ ဥပေဒသ ေတြ ဆိုတာ လမ္းညႊန္ သေဘာပါဘဲ။ အေသ စည္းေနွာင္ ထားတဲ့ အရာ မ်ား မဟုတ္ လို႕ ဆိုရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ လည္း Breaking the Rules ဆိုတာ ေတြ ရွိလာတာျဖစ္ပါတယ္။

Frame တစ္ခု ရဲ႕ Golden Ratio အရ Center of Interest ကိုျပ တဲ့ Phi Grid ဟာ Rule of Thirds နဲ႕ အေတာ္ ဆင္ပါတယ္္။

Rule of Thirds ဟာ ပံု တစ္ပံု ကို ေအာက္ပါအတိုင္း အထက္ေအာက္ ကို   မ်ဥ္းႏွစ္ေၾကာင္း၊ ေဘးဘယ္ ညာ ကို မ်ဥ္း ႏွစ္ေၾကာင္းဆဲြ ကာ အညီအမွ် စိတ္  ပိုင္း  ထား ပါတယ္။

အဆိုပါ မ်ဥ္းမ်ားျဖတ္ ရာ ဆံု မွတ္မ်ား ဟာ Center of Interest ေနရာ မ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။

Rule of Thirds

အထက္ပါ ပံု မ်ား၏ အကြက္ မ်ားရွိ အကြက္  (၉) ကြက္ စလံုးသည္ အရြယ္ တူ ( 1:1:1 ) အခ်ိဳး မ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။

သို႕ ေသာ္ Phi Grid မွာ မူ ( 1:0.618:1) ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕က ( 1:1.618:1) လို႕ လည္း ေရးၾကပါတယ္။

 အမွန္ေတာ့ အလယ္ မ်ဥ္း ႏွစ္ေၾကာင္းဟာ ေဘးမ်ဥ္း ေတြ ထက္ ပိုနီးပါတယ္။  ဒါေၾကာင္ ့ေဒါင္လိုက္  အလယ္ ကြက္ နဲ႕ ေလွ်ားလိုက္ အလယ္  ကြက္ ေတြဟာ ေ ဘး ကြက္ ေတြ နဲ႕ စာ ရင္  ပို က်ဥ္း ေနတာ ကို ေတြ ႕ ရပါမယ္။  ေဘးကြက္ က (1) ဆိုရင္ အလယ္ကြက္ က ( 0.618 ) ပါ။

ေအာက္ပါပံု မ်ား ဆဲြ ထားတဲ့ အျပာ လိုင္းဟာ Rule of Thirds Line ပါ ။ အနက္ က Phi Grid Line ပါ။

ေအာက္ ကပံု မ်ား ဆဲြ ထားတဲ့ အနီ လိုင္းက Phi Grid Line ျဖစ္ပါတယ္။

Phi Grid Pictures

ေအာက္ပါ ပံု တြင္ Black Line သည္ Phi Grid Line ျဖစ္ပါတယ္။ Red Line က Rule of Thirds Line ျဖစ္ပါတယ္။

အထက္ပါ ကား ပံုတြင္ အစိမ္းေရာင္ လိုင္းသည္ Phi Grid Line ျဖစ္ပါတယ္ ။ အနီေရာင္က Rule of Thirds Line ျဖစ္ပါတယ္။

အလယ္က အျပာ ေရာင္ ေလးေထာင့္ ကြက္ က Phi and Rule of Thirds တို႕ ရဲ႕ ကြာ ျခား ခ်က္ ကို ျပ တာပါ။

Phi Grid သံုး ရျခင္း ၏ ရွင္းလင္းခ်က္။

အထက္ပါ ပံု ကို ရိုက္ သူ  Jame Brandon  က မည္သည့္ အတြက္  ဤ ကဲ့ သို႕ Compose လုပ္ရသည္ ကို ရွင္းျပ ရာ တြင္ -

“  ကၽြန္ေတာ္ ေကာင္းကင္ ကို အထက္ဆံုး Phi Grid နဲ႕ အညီ ယူ ထားပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ Rule of Thirds Grid နဲ႕ ယူ လိုက္ရင္ ေျမျပင္နဲ႕ ေကာင္းကင္ကို ခဲြ ျခား လိုက္သလို ျဖစ္ျပီး ေျမျပင္ နဲ႕ ေကာင္းကင္ တို႕ ဟာ သီးျခားစီ  လိုျဖစ္သြားျပီး   ေကာင္းကင္ နဲ႕ ေျမျပင္ တို႕ဟာ တစ္ခု နဲ႕ တစ္ခု Compliment  ျဖစ္မွာ   မဟုတ္ ေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး။  ဒီ လိုမျဖစ္ေစျခင္  လို႕ပါ။ ဒီ ပံု မွာ တိမ္ေတြ ရဲ႕  အေန  အထား အေတာ္ဟာ  လွေနလို႕  ပံု ကို Compliment ျဖစ္ေစ လို တဲ့ အတြက္ ဒီလို Compose လုပ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေကာင္းကင္ ကို Phi Grid နဲ႕ယူ လိုက္လို႕ ပံု အထက္ ပိုင္း ဟာ  Rule of Thirds နဲ႕ ယူ တာထက္ ပို က်ယ္ လာပါတယ္။  Church ကို ပံု ရဲ႕ေအာက္ဘက္  ညာ ဘက္ ေဒါင့္ မွာ ေနရာ ခ်ထားပါတယ္။ Duval street ကို ပံု ရဲ႕ ေအာက္ဘက္ ရွိ ဘယ္ဘက္ ေဒါင့္ မွာ ျဖည့္ ထားပါတယ္။ သို႕ ေသာ္ ပံု အတြင္းရွိ မည္သည့္အရာ ကမွ် Sky ကို လြမ္းမိုး နိုင္ျခင္း မရွိပါ။ ဒါ ဟာ ဒီပံု ကို Phi Grid နဲ႕ ဖဲြ႕စည္း တဲ့   ကၽြန္ေတာ့္ ရဲ႕ စိတ္ကူးပါ “  

လို႕ ဆိုပါတယ္။

အထက္ပါ ပံု ကိုလည္း Jame Brandon   က ရွင္းျပရာ မွာ -

“ ပံု ထဲ ရွိ တံခါး မၾကီး ကိုကၽြန္ေတာ္ ေဒါင္ လိုက္ လိုင္း ႏွစ္ခု နဲက ေဘာင္ခတ္  ထားပါတယ္။ အေပၚက Ceiling ကိုပါ ေဘာင္ တစ္ခု ထဲ မွာ  ထားတာ ေၾကာင့္ ၾကည့္ သူ မ်က္လံုး ဟာ တံ ခါးမၾကိး ကို တန္း ေရာက္ ေစပါ တယ္။  အၾကံျပဳ လိုတာကေတာ့  Frame  ေပၚ ကို Grid ခ် ၾကည့္ ပါ။ ျပီးမွ ဘယ္လို Compose လုပ္ရင္ ေကာင္းမလဲ လို႕  ဆံုးျဖတ္ျပီး မွ ရိုက္ေစျခင္ပါတယ္ “

 အခ်ိဳ႕ ေသာ Scenery Photographer မ်ားက  Golden Ratio မွ ဆင္းသက္လာသည့္ Phi Grid သည္ ပံု ကို Rule of Thirds ထက္ ကပို၍ စိတ္ ၀င္စားဘြယ္ ရာ ေကာင္း ကာ သဘာ၀က် ေစသည့္ Composition Guide  ဟု မွတ္ခ်က္ ေပးသည္ ဟု  လည္း သိရပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ့္ အေနနဲ႕ ဓါတ္ပံု Composition တြင္ လက္ရွိ သာမန္ အား ျဖင့္ အ မ်ားသံုး ေနတဲ့ Rule of Thirds နဲ႕ Golden Ratio  တို႕ ကို လက္လွမ္း မွီ  သေလာက္ ေဖၚျပ ခဲ့ ပါျပီ။ ဘယ္ အရာ ကိုယ္ နဲ႕ ပို အဆင္ေျပ မယ္ ဆိုတာ ကိုေတာ့ မိတ္ေဆြမ်ား  ကိုယ့္ဟာ  ကိုယ္သာ  ဆံုးျဖတ္  ၾကပါေတာ့ ခင္ဗ်ား။

----------------------------------------------------------------