What is a Good Photograph

67 – What is a Good Photograph                                       ဓါတ္ပံု ပညာရပ္ ဆိုင္ရာ မွတ္စု (၆၇)

ဓါတ္ပံုေကာင္း တစ္ပံု ဆိုသည္မွာ။

( What is considered a Good Photograph)

By Soe Hlaing

စကားဦး

ဤ မွတ္စုကို ေရးသားရာတြင္ ဓါတ္ပံု ေကာင္းတစ္ပံု ဆိုတာ ဘာလဲ ( What is considered a Good Photograph? )  ဆိုသည့္ ေခါင္းစဥ္ကို မူကဲြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖင့္ေရးသားထားသည့္ Oneslide Photography, Vinny O'Hare and  John Enman, KenRockWell, James Maher တို႕ ၏ ေဆာင္းပါး မ်ားကို  ပင္မအျဖစ္ အေျချပဳကာဆီေလွ်ာ္ သကဲ့ သို႕ စုစည္း၍ ဘာသာျပန္  ေရးသားထား ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

နမူနာ ပံု မ်ား မွာ လည္း အဆိုပါ ေဆာင္းပါး မ်ားတြင္ ေဖၚျပထားသည့္ ပံု အမ်ားစု ကို ပင္ နမူနာ အျဖစ္ ျပန္ လည္ ေဖၚ ျပထားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖၚျပ အပ္ ပါသည္။

ဤမွတ္စု တြင္ ေဖၚျပထားခ်က္ မ်ားသည္ ပံုေကာင္းတစ္ပုံ ေပၚထြက္လာေရးအတြက္ ပံုေကာင္းတစ္ပုံ ဆိုသည္မွာ ဘယ္ လို ပံုမ်ိဳး လည္း ဆိုသည္ ကို ေရးသား ထား ေစကာမူ ဓါတ္ပံုသည္ အနုပညာ ခံစားခ်က္ ကိုတင္ျပ သည့္ အရာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ “ ေကာင္းျခင္း ၊ မေကာင္း ျခင္း “  ဆိုသည္မွာ ပကတိ အမွန္ သေဘာ မဟုတ္မူဘဲ ပညတ္ သေဘာ ၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦး ျခင္းစီ၏ သတ္မွတ္ ခ်က္ သာျဖစ္ ပါသည္။

ထို႕ ေၾကာင့္ မွတ္စု၏  ပထမ ပိုင္း တြင္ ကပင္ “ ပံု တစ္ပံု ကို အုပ္စု တစ္စု က ပံုေကာင္း တစ္ပံုဟု ဆိုေစကာမူ အျခားေသာ အုပ္စု တစ္စု က ပံုေကာင္း တစ္ပံုဟု လက္ခံ ျခင္ မွ လက္ခံ ေပလိမ့္ မည္ “ ဟု ေဆာင္းပါး ရွင္မ်ား က ေဖၚျပထားျခင္း ျဖစ္ ပါသည္။

အခ်ိဳ႕ ေသာ အသံုး အႏွံဳး မ်ားကို ျမန္မာ ဘာသာ သို႕ျပန္သည္ထက္ မူရင္း အဂၤလိပ္ ဘာသာ ျဖင့္ ေဖၚျပ သည္က ပို၍ က်စ္လစ္ သျဖင့္  မူရင္း အဂၤလိပ္ ဘာသာ ျဖင့္ ပင္ ေဖၚျပထားပါသည္။



ေဆာင္းပါးမ်ား တြင္ ေဖၚျပထားသည့္ နမူနာ ပံုမ်ား။

ပံု တစ္ပံု ၏ ၾကည္လင္ျပတ္သားမွဳ ၊ Details, Subject in Center of Interest (COI), Light Contrast, Color Contrast စသည္ မ်ား မွာ ပံု ေကာင္း တစ္ပံု အတြက္ အေျခခံ  ၾကမ္းခင္း မ်ား ျဖစ္ ၾကပါသည္။ မ်က္ေစ့ ပသာဒ ျဖစ္ေစပါမည္။ သို႕ ရာ တြင္ ထို မွာ တင္ ရပ္ ေန ၍ ပံုေကာင္း တစ္ပံု ျဖစ္မလာပါ။ 


ပံု အေနနဲ႕ ၾကည့္သူ အား ခံစားမွဳ တစ္စံုတစ္ ရာ ကို ေပးနိုင္ စြမ္း  ( Story telling ) ရွိမွ  သာ လွ်င္  အဆိုပါ ပံု ကုိ မ်က္လံုးမွ တစ္ဆင့္  ႏွလံုး သား အထိ ဆဲြ ေခၚ သြား နိုင္ပါလိမ့္ မည္။ ။ ေနာက္ပိုင္း တြင္ သီးျခားေဖၚျပ ပါမည္။ 

ဓါတ္ပံု ေကာင္းတစ္ပံု ဖန္တည္းျခင္း။

မည္သို႕ေသာ ပံု မ်ိဳးကို ဓါတ္ပံုေကာင္း တစ္ပံုဟု ေခၚသ နည္း။

ဓါတ္ပံု ေကာင္းတစ္ပံု ရ ဘို႕ မည္ကဲ့သို႕  ရိုက္ရမည္ နည္း  ဆိုသည့္ ေမးခြန္း မ်ား မၾကာမၾကာ ၾကားရေလ့ ရွိပါသည္။

ဤ ေမးခြန္းကို မေျဖ မွီ ေျပာ လိုသည့္ အခ်က္တစ္ခ်က္ မွာ ဓါတ္ပံုသည္ မိမိ တင္ျပလိုသည္ ကို  စာေရးသကဲ့သို႕ပင္ လူထု အၾကား သို႕ တင္ျပသည့္ Media Communication တစ္ခု ျဖစ္ ေၾကာင္း သိရွိထားရန္ အခ်က္ ပင္ ျဖစ္ပါသည္။

စာေရးရာ တြင္ မိမိတင္ျပ လိုသည္မ်ားကို စာလံုးမ်ား ျဖင့္ ဖဲြ႕ ႏြဲ႕ ေရးသား သီကံုး ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဓါတ္ပံု မွာမူ လက္ေတြ႕ မ်က္ေစ့ ျဖင့္  ျမင္နိုင္ေသာ အရာ မ်ား ျဖစ္သည့္ ( Line, Shape, Pattern, Colour, Light ) စသည့္ အရာ တို႕ျဖင့္ သီကံုး ဖဲြ႕ ႏြဲ႕ ထား ျခင္း ျဖစ္သည္။

စာတစ္ပုဒ္ ေကာင္းသည္ဟု ဆိုရာတြင္ လိုရင္းကို ထိမိစြာ ေဖၚျပနိဳင္ျခင္း ၊ မိမိေရးသားသည္ ကို ဖတ္သူက လြယ္ကူ ေကာင္းမြန္စြာ သိရွိျခင္း၊ တင္ျပ ပံု စိတ္ကူးေကာင္းျခင္း၊ စိတ္၀င္ စားဖြယ္ရာ တင္ျပနိုင္ျခင္း၊ ေရးသားရာ တြင္ ေျပျပစ္ ကာ သ ဒၵါ မွန္ကန္ ျခင္း တို႕ အေပၚ မူ တည္ေနပါသည္။

ထို႕  အတူပင္ ဓါတ္ပံု တစ္ပံု ရိုက္ကူးရာ တြင္  မိမိျပလို သည့္ အေၾကာင္းအရာ ( Subject ) သည္ ရွင္း လင္း သဲ ကဲြ ရန္ လိုသည္။ ၾကည့္ သူအတြက္ အာရံု  ဒြိဟ ျဖစ္မေန ေစရန္ လိုသည္။ ျပ လိုသည္ကို ဒက္ကနဲ  ျမင္နိုင္ရမည္ ျဖစ္သည္။ 


ဓါတ္ပဲူ တစ္ ပံု တြင္ ဦးစြာ ရွိရမည့္ အေရးၾကီးသည့္ အခ်က္ မွာ မိမိ ပံုသည္ ၾကည္လင္ ျပတ္သား မွဳ  ရွိရန္ လိုပါသည္။ အျခားအေရးၾကီးသည့္ အခ်က္ တစ္ရပ္မွာ  ပံု အတြင္ Main Subject ကို ေနရာခ် သည့္ ဖဲြ႕ စည္းမွဳ ( Composition ) ႏွင့္ ယင္း၏ Expression တို႕ မွာ မ်ားစြာ အေရးၾကီးသည္။ ၾကည့္ သူ၏ အာရံု စိုက္ေရာက္ မည့္ ေနရာ Center of Interest ( COI ) ေနရာတြင္ Subject ရွိ ေနေစရန္ မွာ အလြန္ အေရး ၾကီးသည္။

အထက္ပါ နမူနနာ ပံု ကိုၾကည့္လွ်င္ အားႏွင့္မာန္ ႏွင့္ ရံုးကန္ ေနၾကသည္ ကို လႊင့္ပ်ံေနသည့္ ေျမစာ မ်ား ႏွင့္ ျပိဳင္ ႏြားလွည္း ေမာင္းေနသူ၏ မ်က္ႏွာမူ အရာ ( Facial Expression ) တို႕ က ထင္းကနဲ ေန ေအာင္ ျပ ေနသည္။ ၀ိ၀ါဒ မည္သို႕ မွ် ကဲြျပားမွဳ မရွိနိုင္သည့္ ပံုေကာင္း တစ္ပံု ျဖစ္သည္။

ေနာက္ အေရးၾကီး သည့္ အခ်က္တစ္ရပ္မွာ မိမိစိတ္ ထဲ တြင္ ရွိေသာ  တင္ျပ လိုသည့္ အေၾကာင္းအရာ Subject ကို အားျပဳ ေပးမည့္ အေနအထားမ်ား ကို ပံု အတြင္း ဖန္တည္း ေပးရန္ လိုသည္။


 ဥပမာ အားျဖင့္ ထူးျခား ဆန္းျပား ေျခာက္ျခား ဖြယ္ရာ ပံု တစ္ပံု ကို တင္ျပလိုပါလွ်င္  ထိန္လင္းသည့္ အေနအထားထက္ အေမွာင္စိုးမိုး ေနသည့္ အေန အထားမ်ိဳး ၊ အရိပ္ စိုးမိုးေနသည့္ အေနအထားမ်ိဳး စသည့္ ခြင္ ကို တည္ ရန္ လိုသည္။ မိမိ တင္ျပလိုသည့္ စိတ္ကူး ကို ပံံ့ ပိုးေပးမည့္ ပတ္ ၀န္း က်င္ကို ပံု ထဲ တြင္ ခြင္ ခ်ရမည္ကို ဆိုလိုသည္။

အထက္ပါ ပံု မွာ မိခင္ ႏွင့္ သားငယ္ တို႕ ၏ မ်က္ လံုးမ်ား ၏ Contact ကို ၾကည့္ ျခင္းျဖင့္ ၄င္း တို႕ ႏွစ္ဦး  အၾကားရွိ သမုဒယ ေမတၱာ ကို ရုတ္ခ်ဥ္း ပင္ ပီျပင္ ထင္ရွားစြာ ျမင္သာ ေအာင္ ရိုက္ထားသည့္ ပံု ျဖစ္ပါသည္။  သမုဒယ ေမတၱာ ပံုျပင္ ကေလး တစ္ပုဒ္ ဟု ဆိုရပါမည္။

 ပံုေကာင္း တစ္ပံု ရရွိရန္ အတြက္ မရိုက္မွီ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို ၾကိဳတင္ ဆန္းစစ္ရန္ လိုပါသည္  -

၁။     ပံု ရိုက္ရန္အတြက္  Idea, Story,or meaning စသည့္ စိတ္ကူး ပံု ရိပ္ မ်ား ရွိျပီလား။
 

၂။     မိမိရိုက္ မည့္ အေၾကာင္းအရာႏွင့္ လိုက္ေလွ်ာ ညီေထြ ရွိသည့္ Brightness, Exposure တို႕  ရွိရဲ႕ လား။

၃။     မိမိ လိုအပ္သည့္ Composition ကို ေရာ ဖဲြ႕ စည္း နိုင္ရဲ႕ လား။

၄။     မိမိ ေရြးခ်ယ္ ထားသည့္ Light သည္ မိမိ တင္ျပ လိုသည့္ အေၾကာင္း အရာ အတြက္ လံုေလာက္မွဳ ရွိရဲ႕ လား။

၅။     မိမိ ရိုက္ရာ တြင္ တင္ျပမည့္ Story ႏွင့္ လိုက္ေလွ်ာ ညီေထြ ရွိသည့္ Right Moment အခ်ိန္ တြင္ ေရာ ဟုတ္ရဲ႕  လား ။ စသည့္ အခ်က္မ်ားကို ျပန္စစ္ရန္ လိုသည္။

စကားေျပာ ေနသည့္ ပံု ( Story telling Picture)

       ပံု တစ္ပံု  သည္ ၾကည့္သူ ႏွင့္ အျပန္ အလွန္ ဆက္သြယ္ မွဳ ရွိ ေနရန္ လိုသည္။ ၾကည့္သူက ပံုဓါတ္ပံု က ေျပာ ေနသည့္  Story ကို ခံ စားနိုင္ရမည္။ 

    " ပံုေကာင္း တစ္ ပံု ျဖစ္ရန္ ဘာေတြ ပါ ၀င္ေနရမလဲ " လို႕ ေမးလိုက္တိုင္း မူကဲြ အေျဖ ေတြ မ်ားစြာ ထြက္ လာ ၾကသည္။

       သို႕ ရာ တြင္ အားလံုးေသာ အေျခ မ်ားတြင္ တူညီေသာ အခ်က္ ႏွစ္ခ်က္ ပါသည္။ ယင္းတို႕ မွာ -

                     - Story telling,

                     - Emotion,

                       စသည့္ ဓါတ္ပံု က ပံု ေျပာ နိုင္ တဲ့ ပံု ျဖစ္ရန္ ႏွင့္ ပံု တြင္ ပါသည္                          Subject ၏ စိတ္အစဥ္ ခံစား ထင္ဟပ္မွဳ ပါရွိေနရ မည္ စသည့္ အခ်က္                  ႏွစ္ခ်က္ ျဖစ္ပါသည္။

        ေအာက္ ပံု ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆာင္းပါးရွင္  James Maher က ဘာေၾကာင့္ သူ ဒီ ပံု ကို ရိုက္ရသလဲသည္ႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ ေဖၚျပ ရာ တြင္ -

         " ကၽြန္ေတာ္ သည္ သြားရင္ လာရင္း ပတ္၀န္းက်င္ ကို အျမဲ တန္း ေလ့လာ စူးစမ္းသည္။ ပတ္၀န္က်င္ ရဲ႕ လူ ေတြ ရဲ႕ ခံ စားလွဳပ္ ရွားမွဳေတြ က ပံုျပင္ ေလးေတြ ေျပာ ေနသည္။ ဒါ ကို ျမင္နိုင္ေအာင္ ၾကည့္ နိုင္ရမည္ " ဟူ၍ ဆိုထား ပါသည္။ 

       

        အထက္ ပါ ပံု ကို ကၽြန္ေတာ္ တစ္ေန႕ ေသာ ညေနပိုင္း လမ္း ေလွ်ာက္ ရင္း ရိုက္ခဲ့ ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေနရာသည္ ျပည္ပ မွ လူမ်ား လာေရာက္ ခုိလွဳံ ရာ immigrants မ်ား ေနထိုင္ရာ အရပ္ ျဖစ္၍ ေနထိုင္ ရသည္မွာ ၾကမ္းတမ္းသည့္ ဘ၀ မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

       ပန္းဆိုင္ တစ္ဆိုင္အတြင္း အမွတ္မထင္ၾကည့္ လိုက္မိရာ လူတစ္ေယာက္ ပန္းကေလးကို ၾကည့္ေနသည္မွာ ဘ၀ ရဲ႕ နာက်ဥ္ မွဳ နဲ႕ တင္ စားၾကည့္ေနသည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ ခံ စား လိုက္မိသည္။ သူ ဘာေတြ ကို ေတြးေန ေဆြးေန သည္ ကို အေတြးနယ္ ခ်ဲ႕ ရန္ ေစခိုင္းသည့္ အေနအထားေလး ျဖစ္၍  မွန္ျပဴတင္း အျပင္ ကေန ရိုက္ခဲ့ ပါသည္။

     ဤ သည္မွာ ဥပမာေလး တစ္ခုသာ ျဖစ္ပါသည္။ Story telling picture အေၾကာင္းကို ေရး ပါလွ်င္ ေရး၍ ဆံုးနိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။

James Maher ၏ Story telling picture နမူနာ အခ်ိဳ႕

        

       အထက္ပါ ပံု ႏွစ္ပံု ကို New York ျမိဳ႕၏ ပစၥည္း အတု မ်ားေရာင္းခ်ရာ Canal Street တြင္ ရိုက္ခဲ့ သေသာ ပံုျဖစ္သည္။ လူအမ်ား “Louis Vuitton? Rolex? Rolex? လား ဘာမ်ား ရ နိုင္ မလဲ လို႕ စိတ္အတြင္း ဗာ်မ်ားေနသည္ ကို ရိုက္ ထားျခင္း ျဖစ္သည္။

       အထက္ပါ ပံုကေတာ့ မင္းတို႕ ဘယ္ဆီသို႕ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ ပါးပါး သြားေနသလဲ ဆိုသည့္ ၾကည့္သူ ႏွင့္ ပံု တို႕ အၾကားရွိ Interaction ကို ျပ ျခင္း ျဖစ္သည္။

မည္သို႕ ပင္ ကိုယ္ပိုင္ စိတ္ကူးျဖင့္ သီဖဲြ႕ ရိုက္ကူး ေစကာမူ ရိုက္သူ ၏ စိတ္ကူး ႏွင့္ အေတြး ၊ တင္ျပ မွဳ သည္ ၾကည့္သူ ၏ စိတ္ကူး ႏွင့္ အေတြး ႏွင့္ တစ္ထပ္ထည္း က် ျခင္မွ က် ေပလိမ့္မည္။


အခ်ိဳ႕ ေသာ အုပ္စု က ပံုတစ္ပံု ကို ပံုေကာင္း တစ္ပံုဟု သတ္မွတ္ေစကာမူ။ အျခားေသာ အုပ္စု က ေကာင္းသည္ဟု ျမင္ေကာင္းမွ ျမင္ေပ လိမ့္မည္။

ထို႕ ေၾကာင့္ ဤ ကဲ့ သို႕ အေကာင္း အဆိုး သတ္မွတ္ မွဳ မ်ားကို စိတ္ပူ ေနရန္ မလိုဘဲ မိမိ ၏ ကိုယ္ပိုင္ မူ တစ္ခု ကို စဲြ ကိုင္ထား ကာ ထို မူ ရွင္သန္ လာသည္ အထိ ဆက္တိုက္ ေလ့ က်င့္ ရန္ လိုပါသည္။

ပံု တစ္ပံု တြင္ စိတ္၏ ထင္ဟပ္မွဳ Emotion ရွိ ရမည္။

ေအာက္ တြင္ ေဖၚျပထားသည့္ ပံု ကို မည္ကဲ့ ခံစား  ရိုက္ကူး ခဲ့သည္ ဆို သည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆာင္းပါးရွင္ eVinny O'Hare က ေအာက္ပါ အတုိင္း ေဖၚျပထား ပါသည္။ ေအာက္တြင္ သံုနွံဳးထားသည့္ “ ကၽြန္ေတာ္ “  ဆိုသည့္ အသံုး အႏွံဳးသည္ ေဆာင္းပါးရွင္ Vinny O'Hare ကို ကုိယ္စားျပဳ ပါသည္။

ကၽြန္ေတာ္ World Trade Center တြင္ ျပဳ လုပ္သည့္ မီး ေရာင္စံု ထိုးပဲြ ကို ဓါတ္ပံု ရိုက္ရန္ မသြား မွီ Battery Park သို႕ ေခတၱ မွ် ၀င္လိုက္ ပါသည္။ အခ်ိန္ က ေန၀င္ ျဖိဳးျဖ အခ်ိန္ ျဖစ္ပါသည္။

ထိုအခိန္တြင္ အမ်ိဳးငယ္ တစ္ဦးသည္ ေန၀င္စျပဳေနသည့္ Ellis Island ကို ဓါတ္ပံုရိုက္ေနသည္ကို ေတြ႕လိုက္ရပါသည္။ ေန၀င္လု ဆဲဆဲ အခ်ိန္ တြင္ ကၽြန္ေတာ္ သူ႕ ကို ဓါတ္ပံု တစ္ပံု ရိုက္လိုက္ပါသည္။

အဆိုပါ မိန္းခေလးသည္ ေန၀င္ ေနသည့္  Sunset ကို ဓါတ္ပံု ရိုက္ေနသည္ဆို ေသာ္ လည္း သူသည္ ေန ကို မၾကည့္ ။ တစ္ဘက္ ကမ္းက Ellis Island ကိုသာ ေတြေ၀ ေငးေမာ ကာ ၾကည့္ေနသည္။


အဆိုပါ သူ၏ အေနအထား ဖမ္း စား မွဳ ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္သည္ သူကို ဓါတ္ပံု ရိုက္ လိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဓါတ္ပံု ရိုက္ လိုက္ ျခင္းတြင္  ဓါတ္ပံုထက္ သူ ဘာေတြမ်ား စဥ္းစားေနပါလိမ့္၊ သူ႕ ဘိုးဘြား မိဘ ေဆြမ်ိဳး ေတြမ်ားေနခဲ့သည့္ ေနရာ ေလလား ၊ သို႕ တည္း မဟုတ္ မည္ သို႕ေသာ အေဆြး ဓါတ္ခံ  ရွိေန သလား စသည္ျဖင့္ အေတြး မ်ား ကို ရိုက္ လိုက္ျခင္း ဆိုပါက ပို မွန္ပါမည္။  ပံု အတြင္းရွိ Subject ၏ အသြင္ အျပင္ က ၾကည့္ သူ ျဖစ္ေသာ ကၽြန္ေတာ့္ ကို  ခံစား မွဳ အေတြး မ်ား စြာ ေပးလွ်က္ ရွိေနပါသည္။

ကၽြန္ေတာ္ ေဖၚျပလိုသည္မွာ ပံု အသက္ ၀င္လာေစရန္ ပံု အတြင္းရွိ Subject  သည္ ၾကည့္သူအား ခံစား မွဳ တစ္ခုခု ကိုေပးသည့္ အသြင္သ႑န္  ( Emotion ) တစ္ခုေတာ့ ရွိေနရ မည္ကို ဆို လိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

 နိုင္ငံတကာ အျမင့္တန္း အေမရိကန္ ဓါတ္ပံု ဆရာ တစ္ဦး ျဖစ္သူ  Justin Mott က လည္း “  ဓါတ္ပံု တစ္ပံု ကို ၾကည့္ လိုက္ သည္ႏွင့္ ပံု တြင္ မည္သို႕ ေသာ “ ေဒါသ ၊ ပူေဆြးျခင္း၊ ေပ်ာ္ရႊငိျခင္း၊ ၾကည္နူး ဘြယ္ေကာင္းျခင္း “ စသည့္ Emotion တို႕ ရွိသနည္း ဆိုသည့္ စူးစမ္း လာလိုစိတ္ ျဖစ္ေအာင္ နွိဳးဆြ နိုင္ေစရမည္ “  ဟု အစဥ္ ေျပာ ေလ့ ရွိ ပါသည္။

Justin Mott သည္ နိုင္ငံ တကာ ဓါတ္ပံုဆု ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိထားသည့္ အေမရိကန္ အျမင့္တန္း ( Professional ) ဓါတ္ပံု ဆရာ တစ္ဦးျဖစ္သည္။  ျမန္မာနိုင္ငံ အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္အာရွနိုင္ငံ မ်ားသို႕ မၾကာ ခန လာေရာက္ ဓါတ္ပံု ရိုက္သူတစ္ဦး လည္း ျဖစ္သည္။ ဗီယက္နမ္ တြင္ လည္း အေနမ်ားသူ ျဖစ္သည္။

ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ Story telling picture နမူနာ ။

ေအာက္ ပါ ပ်ံလႊား မိခင္ က သူ႕ ခေလး မ်ား ကို အစာ ေကၽြးေနသည့္ပံု ကို ကၽြန္ေတာ္ Australia, Victoria State, Shepparton, Vitoria Lake တြင္ ရိုက္ခဲ့ သည့္ ပံု ျဖစ္ပါသည္။ အကိုင္း တြင္ မနားေတာ့ ဘဲ ေလထဲ တြင္ပင္  သူ႕ ခေလး ငယ္ မ်ားကို ေကၽြးေမြးသည္ မိဘ ေမတၱာ ျဖစ္ ပါသည္။ 

Justin Mott ၏ နမူနာ ပံု အခ်ိဳ႕-

ပံုမ်ား ႏွင့္ပတ္သက္၍ Justin Mott က ေသးစိတ္ရွင္းလင္း ထားျခင္မရွိသည့္အတြက္ ပံု မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ ေသာ ေ၀ဘန္ခ်က္မ်ားကို ေဖၚျပနိုင္ျခင္း မရွိပါ။ ပံု အမွတ္ (၁)၊ (၂) ၊(၃) ၊ (၅) တို႕ မွာ ျမန္မာနိုင္ငံ တြင္ ရိုက္ကူးထားသည့္ ပံုမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိရပါသည္။

 

ပံု -  ( ၁ )

ပံု -  ( ၂ )

ပံု -  ( ၃ )





 ပံု -  ( ၄ )

 ပံု -  ( ၅ )

ပံု ေကာင္း တစ္ပံု ဖန္တည္းရာ တြင္ ဓါတ္ပံု ဆရာ တစ္ဦး ႏွင့္ တစ္ဦး အယူအဆမ်ား တူၾကမည္ မဟုတ္ ၾကပါ။ သို႕ ရာ တြင္ ပံု ကို ၾကည့္၍ ပသာဒ ျဖစ္ ေနေစရန္ ႏွင့္ ပံု ကိုၾကည့္ လိုက္သည္ႏွင့္ ပံုက ၾကည့္သူ ၏ ခံစား မွဳ တစ္ခုခု ( Emotion ) ကိုနိုႈး ဆြ ေပးရန္ ကိုေတာ့ အဆင့္ျမင့္ ဓါတ္ပံု ဆရာ တိုင္း ဖန္တည္းၾကသည္ သာ ျဖစ္သည္။

ပံုေကာင္း တစ္ပံုသည္ ခ်က္ျခင္း အာရံုကို ဆဲြယူ နိုင္ စြမ္းရွိရမည္။

ပံုတစ္ပံု ကို မီတာ ေပါင္း မ်ားစြာ အကြာ က ၾကည့္ လိုက္သည္ႏွင့္ ထင္းကနဲ ျဖစ္ေန ေစေလာက္ သည့္  Structure ရွိေနရမည္။ ဒါ က အေရး အၾကီးဆံုးေသာ ကနဦး ဆဲြ ေဆာင္ မွဳ ျဖစ္သည္။ 


Strong Compositional Order ရွိေနရမည္။ ပံု တစ္ပံု သည္  အဆိုပါ အခ်က္မ်ား မရွိပါက အတြင္း၌ မည္သို႕  ေသာ Details မ်ား ထည့္ ထား ေစက ာ မူ Story မရွိေသာ ပံု ျဖစ္ေန ေပလိမ့္မည္။

Structure ဆိုသည္မွာ ပံုတစ္ပံု အား မွန္ကန္စြာ ေဖၚေဆာင္ထားသည့္ အေရာင္၊ ပံုစံ ( Shape) ႏွင့္ အလင္း- အေမွာင္ တို႕ ၏ Contrast တို႕ ျဖစ္ပင္ျဖစ္သည္။

အထက္ပါ ပံုသည္ နိုင္ငံ တကာ ျပိဳင္ ပဲြ မ်ားတြင္ ဆုမ်ားစြာ ရခဲ့ ေသာ ပံု တစ္ပံု ျဖစ္သည္။ အေရာင္၊ ပံုစံ ၊ အလင္းအေမွာင္ တုိ႕ ကို သာသာကဲကဲ ျဖင့္ ဖဲြ႕ စည္းထားသည့္ Strong Structure ပံု တစ္ပံု ျဖစ္သည္။

ပံုကို အလယ္ တြင္ အနီေရာင္ အခၽြန္း ကိုထားျပီး ေဘး မွ အျပာ ေရာင္ ၊ မီး ခိုးေရာင္ မ်ားျဖင့္ ရံ ထားသည္။ အနီေရာင္မွာ Subject ၏ ပင္မ အေရာင္ ( Positive Space) ျဖစ္ျပီး အျပာ ႏွင့္ မီးခိုးေရာင္တို႕ မွာ ရံ ထားသည့္ (Negative  Space ) အေရာင္ ျဖစ္သည္။ အျပာ ႏွင့္ မီးခိုး ေရာင္မ်ား အၾကားတြင္ ထည့္ ထားသည့္ အနီေရာင္ သည္ ၾကည့္သူ၏ မ်က္ေစ့ အတြင္းသို႕ ခုန္ ကာ ၀င္လာလိမ့္ မည္။

ဤ ပံု ကို Ultra-Wide angle Lens ျဖင့္ ရိုက္ထားသည္။ Ultra-Wide angle Lens ျဖင့္ ရိုက္ထားသည့္ အတြက္ ပံု၏ ေထာင့္ေနရာ မ်ား တြင္ အနည္း ငယ္ ေမွာင္ ေနသည္။ ယင္းကို Falloff ဟု ေခၚသည္။ ဤ Falloff သည္ အလယ္ ပိုင္းရွိ လင္းေနသည့္ ေနရာ ကို အာရံု ေရာက္ေအာင္ ပို႕ ေပးသည္။ ဤကဲ့သို႕ အလယ္ အထူးျပဳ ေသာအနီေရာင္ ( Central emphasis Red) ပံု မ်ိဳးမွာ တစ္မိုင္ ခန္႕ အကြာ မွ ၾကည့္သူ၏ အာရံု ကိုပင္ ဆဲြယူ နိုင္ေလာက္သည့္ ပံု မ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္။

 ကနဦးဆဲြ ေဆာင္ မွဳ ဆိုသည္မွာ အထက္တြင္ ေဖၚျပသကဲ့သို႕ ပံု အား ၾကိဳက္သည္ မၾကိဳက္သည္ ကို အပထား ၊ ျဖတ္သြားရာတြင္ ရုတ္တရက္ ၾကည့္လိုက္သည္ ႏွင့္ ေနာက္ျပန္လွည့္ကာ ၾကည့္ ရ ေလာက္ သည့္ ပံု မ်ိဳး၏  နမူနာ ပံု ျဖစ္သည္။


ပံု ေကာင္း တစ္ပံု ကိုဖဲြ႕ စည္း ရာ တြင္ ဤ ကဲ့ သို႕  Strong  Structure ရွိရန္မွာ အဓိက အခ်က္ျဖစ္သည္။ ၾကည့္ သူ၏ အာရံု ကို ကနဦး ဖမ္းျပီး မွ က်န္သည့္ Detailed Story ကို ဆက္ခံစား ေစရမည္။

အထက္ပါ နမူနာပံု တြင္ ပါသည့္ Less Details မ်ားမွာ အနီေရာင္၏ အေနာက္ မွ ထိုးထြက္ေနသည့္ ၀ါေ ရာင္၊ ပံု၏ အလယ္တြင္ ထိုးထြက္ေနသည့္ တိမ္တိုက္၊ ၾကမ္းျပင္ ေပၚ ရွိ ဆီကြက္ မ်ား အနီေရာင္ နံရံ မ်ားေပၚ တြင္ စီးက်ေနသည့္ မိုးေရ စီးေၾကာင္း မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ဤပံု ၏ အဓိက ဖဲြ႕ စည္း မွဳ မွာ Shape, Colour and Balances တို႕ ျဖစ္သည္။  စင္စစ္ အားျဖင့္ ဤ ပံုသည္ အမိုးပင္ မရွိသည့္ စြန္႕ ပစ္ထားေသာ ပစၥည္း သိုလ္ေလွာင္ ရံု အေဟာင္း ကို ရိုက္ထားျခင္း သာ ျဖစ္သည္။

ဓါတ္ပံု ရိုက္ရာ တြင္ မိမိ စိတ္၀င္စားသည့္ အေၾကာင္းအရာ ကို စဲြျမဲ စြာ ဆုတ္ကိုင္၍ ရိုက္ရ ပါမည္။ မိမိ Excitement ျဖစ္သည္ကို ခံစား ရိုက္ကူး ျခင္း ျဖင့္ အဆိုပါ ခံစားခ်က္သည္ ပံုကို ကူးစက္ လာကာ ပံု ေကာင္း ရလာပါလိမ့္ မည္။

 ပံုေကာင္း တစ္ပံု ရဘို႕ အဓိက အခ်က္မွာ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ေရး ပင္ ျဖစ္သည္။

ပံုေကာင္း ရ သည္မွာ တစ္ခါ တစ္ရံ ကံ ေကာင္း ေထာက္မစြာ ရသည္ လည္း ရွိနိုင္ပါသည္။ သို႕ ေသာ္ အစဥ္ ေမွ်ာ္ လင့္ ၍ မရပါ။ ၾကိဳတင္ျပင္ ဆင္ျခင္းကသာ လွ်င္ ေသျခာ မွဳ ရနုိင္ပါသည္။

ဥပမာ အားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္သည္ Space Shuttle  နယူးေယာက္ JFK Airport သို႕ ေရာက္ လာမည္ ဆိုသည့္ သတင္း ကို Google News မွ ရရွိသည္။ ရွားရွား ပါပါး ရ နိုင္ခဲ သည့္ ထိုပံု ကို ရလိုသည္။ မည္သည့္ အခ်ိန္ ေရာက္မည္၊ မည္သည့္ ေနရာ က ရိုက္လွ်င္ Angle ေကာင္း ရနုိင္သည္ ကို ၾကိဳ တြက္ ရသည္။ အဆိုပါ ေနရာ သို႕ မည္သို႕ ခ်ဥ္း ကပ္ နိုင္မည္ ကို စဥ္းစားရသည္။ ထိုေနရာ သို႕ ေရာက္နိူင္ေရး အတြက္ လမ္းစရွာရသည္၊ စသည့္ ျပင္ ဆင္ မွဳ မ်ားကို ၾကိဳတင္ ေဆာင္ရြက္ရသည္။

JFK Control Tower.

JFK Control Tower ကို Download လုပ္ကာ မည္သည့္ ေျပး လမ္းကို ဆင္းမည္ ဆိုသည္ ကို ေလ့လာရ သည္ ထိုေနာက္ အဆုိပါ ေနရာ သို႕ သြားရသည္ ။ ထိုေနရာ တြင္ ကၽြန္ေတာ္ ကဲ့ သို႕ က်ားကုတ္ က်ားခဲ ေနရာ ရွာ သူ (၃) ဦးသာ ေတြ႕ ရသည္။ Space  Shutter သည္ Boeing  747 ေပၚ တြင္ တင္ကာ ပ်ံ လာသည္ မွာ ကြန္ေတာ္  တို႕ ႏွင့္  ခဲ တစ္ပစ္ ခန္႕ သာ ေ၀းသည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ လိုျခင္ေသာ ဈ ရ ခဲ သည့္ ပံု ေကာင္း တစ္ပံု ရရွိ ခဲ့ သည္။

Space Shuttle

တစ္ခ်ိန္ တြင္ မူ ေနာက္တစ္ေန႕  ညေန ( ၄ ) နာရီ အခ်ိန္ တြင္ ေလျပင္း တိုက္ လိမ့္ မည္ ဟူေသာ သတင္းရသည္။ ေလျပင္း တိုက္လွ်င္ လွိဳင္းၾကီး မည္။ လွိဳင္းၾကီး လွ်င္ Surfing စီးသူေတြ မ်ားလိမ့္ မည္။


အာက္ပါပံုကဲ့သို႕  Surfing ပံုေကာင္း မ်ားရနုိင္သည္။ ဤ ကဲ့ သို႕ Surfing မ်ားကို ရိုက္ ရန္ မွာ အခ်ိန္ တိုင္း တြင္ ရိုက္ ၍ မရ နိုင္ဘဲ အေျခ အေန အခ်ိန္ အခါ ကို လိုက္၍သာ ရ နိုင္သည့္ ရိုက္ ကြက္ မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ထို႕ ေၾကာင့္ အဆိုပါ အေျခ အေန မ်ိဳး ရွိလာမည့္ သတင္း ၾကိဳ ရ ရန္ လို ပါသည္။

အထက္ပါပံု မွာ အဆို ပါအခ်ိန္ ကို ကိုက္ ကာသြားေရာက္ ရိုက္ကူးခဲ့သည့္ ပံု ျဖစ္သည္။

ဤကဲ့သို႕ ရာသီိဥတု ၏ ေနာက္ တစ္ေန႕ နံ နက္ ခင္း တြင္ ေကာင္းကင္သည္ နီ ေနေလ့ရွိ သည္ကို သတိထားမိသည္။ သို႕ ႏွင့္ ေနာက္ တစ္ရက္ နံန ( ၄.၃၀) နာရီတြင္ အဆိုပါေနရာ သို႕ ထပ္ သြားကာ နီေနသည့္  Sunrise ကို ထပ္ရိုက္သည္။ ေကာင္းကင္ သည္ ေန႕ တိုင္း အခ်ိန္ တိုင္း လွေနသည္ မဟုတ္ပါ။

Sunrise at Rockaway Beach

ယင္းေနာက္  Google Sunrise-Sunset Calendar ကို ေလ့လာျခင္း ၊ ေန လံုး ၀င္သည္ အထိ အတားအဆီး မရွိ ျမင္နိုင္ မည့္ ေနရာ မ်ား ကို ေလ့လာ ျခင္း တို႕ ျခင့္ ေအာက္ပါ ပံုကဲ့သို႕ Sunrise-Sunset ပံုမ်ားကို  ရိုက္ကူး နိုင္ခဲ့ပါသည္။

အထက္ပါ ပံုမ်ိဳး ကို အခ်ိဳ႕ က မူ ၾကံဳ ၾကိဳက္ သျဖင့္ ရိုက္ လိုက္ နိုင္မည္ ျဖစ္ေစကာ မူ ကၽြန္ေတာ့္ အေနႏွင့္မူ အေျခ အေန ကို ေသျခာ စြာ ေလ့ လာျပီး မွ ရိုက္ ခဲ့ သည့္ ပံု ျဖစ္ပါသည္။

ယခု ကဲ့ သို႕ အေျခ အေန တစ္ခု ေပၚ တြင္ မွီ တည္ ကာ ရိုက္ ရမည့္ ပံု မ်ိဳး အတြက္ သတင္း စနည္းနာျခင္း ၊ ၀ိရိယ စိုက္ကာ သြားေရာက္ျခင္း မ်ား စသည့္ ၀ါယမ စိုက္ထုတ္မွဳ မ်ား ရွိရန္ လိုပါမည္။

ပ်ံသန္းေနသည့္ ငွက္မ်ားရိုက္ကူးရာ တြင္ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္မွဳ မ်ား။

ဤ အပိုဒ္မွာ မူ ပ်ံ ေနသည့္ ငွက္ မ်ားကို ( Bird in Flight ) ရုိက္ကူးရာ တြင္ ပံုေကာင္း တစ္ပံု ရရန္ အတြက္  ငွက္ ရိုက္ကူးသည့္ ၀ါရင့္ ဓါတ္ပံုဆရာ မ်ား မည္ကဲ့ သို႕ ၾကိဳတင္ ျပင္ဆင္ၾက ၾကသည့္ အေတြ႕ အၾကံဳကို ျပန္ လည္ မွ်ေ၀ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။


ဤ အပိုင္း တြင္ ျပ ထားေသာ နမူနာ ပံု မ်ား အားလံုး မွာ ကၽြန္ေတာ္ ရိုက္ကူးခဲ့ ေသာ Bird in Flight ပံု မ်ားကို ျပန္ လည္ ျပသထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ 

၀ါရင့္ ဓါတ္ပံု သမား Bird Photographer မ်ား သည္ ပထမ ေနရာ ယူစဥ္ က ပင္ ေနေရာင္ မည္သည့္ ဘက္က ထိုးေနသလဲ၊ ငွက္က ဘယ္ ဘက္ ကို ဦးတည္ ပ်ံ နိုင္မလဲ၊ မိမိ က ဘယ္လို Angle မ်ိဳး ရိုက္မလဲ  ၊ ေဘးတိုက္ ပံုလား ၊ မိမိ ဘက္ကို ေတာင္ပံ ျဖန္႕ ကာ ပ်ံ လာမည့္ ပံု လား၊ ေနာက္ ေက်ာ ေပး ပ်ံ ထြက္ သြား နိုင္သလား စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳး မ်ိဳး ေတြးျပီး မွ ေနရာယူ ကာ ရိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

ေနာက္ ေက်ာ ေပး ကာ ပ်ံ ေန သည့္ ငွက္ ပံု ကိုမူ မည္သူမွ မရိုက္ လုိုၾကပါ။  ပံု ထင္ရင္ ျပီးေရာ သေဘာ မ်ိဳး မဟုတ္ၾကပါ။

ေဘး တစ္ေစာင္း Angle အေနအထားအရ ရိုက္ထားသည့္ နမူနာပံု။

ေရွ႕ တည့္တည့္ မွ ရိုက္သည့္ Angle။

ေရွ႕ တည့္တည့္ မွ ရိုက္သည့္ Angle။

ေရွ႕ တစ္ေစာင္း  မွ ရိုက္သည့္ Angle။

အေရာင္ စံု ေနသည့္ ငွက္ ကို Against the Light မရိုက္ဘဲ အလင္းေရာင္ ထိုး သည့္ ဘက္ ၊ ငွက္ ေဘးတိုက္ ေတာင္ပံ ျဖန္႕ သည္ပံု ရနုိင္မည့္ ေနရာ Direct Light မွ ေနရာယူ ကာရုိက္ၾကသည္။


ဆြတ္ဆြတ္ျဖဴေနသည့္ အျဖဴေရာင္္ Egret လိုငွက္မ်ိဳး မွာမူ တိုက္ရိုက္ အလင္း ေရာင္ ျပင္းျပင္း ထိုးသည့္  အလင္း ေရာင္ေအာက္တြင္ရိုက္လွ်င္  ပံုမွာ Detail မ်ားေျပာက္ကာ Flat ျဖစ္သြား တတ္ သျဖင့္ ပံု ရုပ္လံုး ၾကြ လာေစမည့္  Lighting အေနအထားကို တြက္ဆရိုက္ကူးရသည္။  ျဖဴဆြတ္ ေနသည့္ အတြက္ ေတာ္ ရံု ေ၀းသည့္ ေနရာ မွ ငွက္ ကို Long Tele Lens ျဖင့္ ဆဲြ ရိုက္ပါက  Detail ေျပာက္ သြား ေပမည္။ 

 Light Contrast ရရန္ အတြက္ ေအာက္ တြင္ ျပ ထားေသာ နမူနာ ပံု ကဲ့ သို႕ Against the Light ဆန္ဆန္လည္း  ရိုက္ ေလ့ ရွိၾကပါသည္။ 

Lateral in Flights.

အထက္ပါ ပံု မွာ အေရာင္စံုေနသည့္ Stork billed Kingfisher ကဲ့သို႕ ငွက္ကို မူ အေရာင္မ်ား အားလံုး ေပၚ နိုင္သမွ် ေပၚ ေစရန္ အလင္းေရာင္ ထိုးသည့္ဘက္မွ ရိုက္ထားသည့္ နမူနာ ပံု ျဖစ္ပါသည္။

အထက္ပါ ပံု မွာ အျပာ ေရာင္ သန္းေနသည့္ Common Kingfisher ငွက္ကို  အလင္းေရာင္ ထိုးသည့္ဘက္မွ ေဘးတိုက္ ရိုက္ထားသည့္ နမူနာ ပံု ျဖစ္ပါသည္။

အျဖဴ ေရာင္ ဆြတ္ဆြတ္ Egret ကို Color Contrast ရေစရန္ အေပၚ မွ စီး  ရိုက္ထားသည့္ နမူနာ ပံု။

ဤ သည္မွာ ပံုေကာင္း တစ္ပံု ရေစရန္  ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ မွဳ မ်ား မည္သို႕ ေဆာင္ရြက္ ရသည္ကို အညႊန္း သေဘာ မ်ိဳး ေဖၚျပ ျခင္း သာ ျဖစ္ပါသည္။

ကင္မရာ နည္းစနစ္ ပိုင္းဆိုင္ရာ ျပင္ဆင္မွဳ မ်ား။

ဓါတ္ပံု တြင္  နည္းစနစ္ ပိုင္းဆိုင္ရာ ႏွင့္ အနုပညာ ပိုင္း ဆုိင္ရာ  ( Technical and Artistic ) ဟူ၍ ႏွစ္ပိုင္း  ရွိပါသည္။

အေၾကာင္း မွာ ဓါတ္ပံုသည္ ကင္မရာ ဆိုင္ရာ ပစၥည္း ပစၥယ မ်ား ကိုအျခခံ သံုးစဲြရ ျပီး ရိုက္ကူး ရာ တြင္မူ ဓါတ္ပံု ရိုက္ကူးသူ ၏ အနုပညာ ခံ စားခ်က္ အရ ဖဲြ႕ စည့္ ရိုက္ကူး သည့္ အတြက္ ျဖစ္ပါသည္။

ပံုေကာင္း တစ္ပံု ရ ရန္ အထက္တြင္ ေဖၚျပ ခဲ့သကဲ့ သို႕ ရိုက္ကူးသူ၏ အနုပညာ ဖန္တည္း မွဳ ပါ၀င္ ေနသကဲ့သို႕ ပစၥည္းကိရိယာ မ်ား၏ အေထာက္ အကူ လည္း ပါ ေန သည္။ ကင္မရာ ဆိုင္ရာ ပစၥည္းကိရိယာ မ်ား၏ အေထာက္ အကူ ပစၥည္း မ်ားကို ထိေရာက္စြာ သံုး နိုင္ရပါမည္။ ေအာက္ပါတို႕ ကို ေဆာင္ရြက္ရန္ John Enman  ကအၾကံျပဳ ထားပါသည္-

၁။     အေရးအၾကီးဆံုးမွာ မိမိ ကင္မရာ ကို ေကာင္းစြာနားလည္ ရပါမည္။ ကင္မရာ လက္စဲြ Manual ကို ေသျခာစြာ ဖတ္ပါမည္။

၂။     ကင္မရာ Resolution ကို အျမင့္ ဆံုးတြင္ တတ္ နိုင္သမွ်ထားပါ။

၃။     ကင္မရာ ကိုင္တြယ္မွဳ ၌ အကၽြမ္း တ၀င္ မရွိေသးပါက အမွား မခံ သည့္ ပံု မ်ားအတြက္ အလင္းေရာင္လည္း လံုေလာက္ပါမူ Automatic ျဖင့္ ရိုက္ပါ။

၄။     White Balance ကို ရိုက္ သည့္ ပံု သဘာ၀ ႏွင့္ လိုက္ေလွ်ာ ညီေထြ မွဳ ရွိေအာင္ သံုးပါ။ ကင္မရာ မ်ားတြင္ Auto-White Balance ရွိေစကာမူ တစ္ခါ တစ္ရံ အေရာင္ အဆင္မေျပမွဳ မ်ားရွိတတ္သည္။ White Balance setting အေရာင္မ်ားကို သေဘာေပါက္ပါက ပံု ကို ပို၍ အသက္၀င္ေစမည့္ White Balance ကို သံုး  နိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

အထက္ပါပံုမွာ အနီေရာင္ လႊမ္းေနေသာ under tungsten (incandescent) lighting အေျခအေနမွ အျပာေရာင္ သို႕ ေျပာင္းလာသည္အထိ White Balance ခ်ိန္ ထားသည္ကို နမူနာ ျပ ထားသည့္ ပံု ျဖစ္ပါသည္။

 ၅။     ISO ကို တတ္နိုင္သမွ် အနည္း ဆံုး တြင္ Set လုပ္ပါ။

၆။    ရိုက္ရန္ ျပင္ဆင္ ထည္းက View Finder တြင္ Subject ကို ေသခ်ာ စြာ Composition ခ်ေပးပါ။

·        Composition ခ်ရာ တြင္ အေျခခံ အားျဖင့္ အမွား မရွိ နိုင္သည့္ Rule of Third ကို သံုးပါ။

·        ပံု ၏ေနာက္ခံ အေနွာက္ အယွက္ ( Background Distraction )မ်ား Foreground distraction မ်ား ကို ေအာက္ပါပံု တြင္ ျပထားသကဲ့သို႕ တတ္ နိုင္သမွ် ဖယ္ရွားပါ။

·        သို႕ ရာ တြင္ မည္သည့္ Rule ကိုမွ ပံုေသ မမွတ္ယူဘဲ Rule မ်ားကို ခ်ိဳးေဖါက္ နိုင္သည္ကိုလည္း သတိျပဳရပါမည္။

Main Subject ႏွင့္ သဟဇာတ ျဖစ္ေစ ျဖစ္ေစ နိုင္သည့္  ေနာက္ခံ  ( Background) ရွိ အရာ၀တၱဳ မ်ားကို Focus လုပ္ထားျခင္း အားျဖင့္  ပံု၏ Context, Contrast, and Colour တို႕ သည္ အနုပညာ ေျမာက္ လာသည့္ အေျခအေနမ်ိဳး  ရွိလာသည္ မ်ားလည္း ရွိပါသည္။

၇။    ေအာက္ပါနမူနာ ပံု ကဲ့ သို႕  တတ္နိုင္သမွ် Subject ကို Frame တြင္ ျဖည့္ ေပးပါ။

၈။         စိတ္၀င္စားဘြယ္ရာ ျဖစ္မည့္ Angle ကို ေရြးပါ။ ေအာက္ တြင္ သာမန္ ရိုက္ ရိုးရိုက္စဥ္မွ ခဲြ ထြက္သည့္  Angle ယူ ထားေသာ ပံု မ်ား ကို ျပထားပါသည္။ Angle သည္ မူေသ ဟူ၍ မရွိပါ။ စိတ္ကူး ကြန္႕ ျမဴး နိုင္သလို ကြန္႕ျမဴး နိုင္သည့္ ကိစၥ ရပ္ ျဖစ္ပါသည္။

၉။     Focusing တိက် ျပတ္သားရန္ လုိပါသည္။ Shutter Release Button  ကို တစ္၀က္ ႏွိပ္ထားကာ Focus Lock လုပ္ ရိုက္ပါ။ Focus ၾကိမ္းေသမွ အဆံုး ႏွိပ္ပါ။ သာမန္ အေျခအေန မ်ားတြင္ Autofocus ကိုသံုးပါ။

၁၀။   ကင္မရာ Shutter Speed, Aperture, ISO တို႕ ကို မွ် ေနေစရန္ ခ်ိန္ဆ ထားပါ။ သာမန္အားျဖင့္ တစ္ခုခု ေသာ Setting သည္ နည္းလြန္း ျခင္း မ်ားလြန္း ျခင္း မရွိသည္က ပိုေကာင္းသည္။

၁၁။   ပံု သည္ မံွဳ ၀ါး မေနဘဲ ျပတ္သားေနေစရန္ အတြက္ ကင္မရာ ကို ျငိမ္ေနပါေစ။ ျဖစ္နိုင္ပါက Monopod, Tripod စသည္ တို႕ သံုးပါ။

၁၂။   ရိုက္ထားသမွ် ကို ျပန္ ၾကည့္ ပါ၊ ျပန္ သံုးသပ္ပါ၊ ေကာင္းသည့္ အခ်က္ ကို ေဆာင္ပါ၊ အားနည္းခ်က္မ်ားကို ေရွာင္ပါ။

၁၃။   သံုးသပ္ ခ်က္ မ်ားကို အေျခ ျပဳ ကာ ေလ့က်င့္ပါ၊ အၾကိမ္ၾကိမ္ ေလ့ က်င့္ပါ။ Angle အမ်ိဳး ၊ ေနရာ အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ Focal Length အမ်ိဳးမ်ိဳး တို႕ ျဖင့္ ရိုက္ ၾကည့္ကာ ေလ့ က်င့္ပါ။

အမွန္ တကယ္ ရိုက္ေတာ့ မည္ဆိုလွ်င္ ဦးစြာ စဥ္းစားရမည္မွာ မိမိ မည္သို႕ အေၾကာင္း အရာ ကို တင္ျပ လိုသည္ ကို အရင္ စဥ္းစားပါ။ ယင္းေနာက္ မည္သည့္ Subject ျဖင့္ တင္ျပ ကာ ပံုျပင္ ( Story) ကို ေျပာ လိုသနည္း စဥ္းစားပါ။

ထို႕ေနာက္ ခရီးထြက္ပါ၊ လူထု ႏွင့္ေတြ႕ ဆံုပါ ၊ လူ တိုင္း တြင္ေျပာရမည့္ ပံုျပင္ ကိုယ္စီ ရွိၾကပါသည္။ ပံု ျပင္ လည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိပါ လိမ့္မည္။ ယင္းတို႕ ကို ဓါတ္ပံု ျဖင့္ ျပန္လည္ မွ်ေ၀ ရပါမည္။

ယင္းတို႕ အနက္မွ မိမိ စိတ္၀င္ စားသည့္ ပံုျပင္ အေၾကာင္းအရာကို စိတ္ ထဲ သို႕ ႏွစ္ကာ သြင္း လိုက္ ရပါမည္။ ထိုကဲ့သို႕ ရိုက္သည့္ အခါ မိမိ၏ passion and affinity တို႕ သည္ ဓါတ္ပံုတြင္ ေပၚလာပါလိမ့္ မည္။

ပံု ျပင္ ေျပာ ေနသည့္  နမူနာ ပံု အခ်ိဳ႕

 ေအာက္တြင္ ပံုေျပာ ေကာင္းသည့္ ပံု အခ်ိဳ႕ ကို နမူနာ  ျပထားပါသည္။ ပံု မ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရွင္းလင္း ခ်က္ မ်ားကို ေဆာင္းပါးရွင္မ်ားက ေဖၚျပထားျခင္း မရွိဘဲ နမူနာ ပံု အျဖစ္သာ ျပထားပါသျဖင့္ ၾကည့္သူမ်ား ကိုယ္တိုင္ပင္ ခံစားသံုးသပ္ ၾကပါရန္ ေဖၚျပ လိုပါသည္။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ထပ္မံေဖၚျပပါလွ်င္ ပံုေကာင္း တစ္ပံု ဆိုသည္မွာ လက္ရွိအေျခအေန အရ အမ်ားစု လက္ခံ ထားၾကသည့္ စံ မ်ားအရ တိုင္းတာျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ပကတိ အမွန္ သေဘာ ဟု ဆို၍ မရပါ။ အထက္ပါ ေဖၚျပခ်က္မ်ား မွာ လည္း  ေဆာင္းပါး ရွင္မ်ားက ၄င္း တို႕ ၏ အျမင္ ၊ ရွဳ ေထာင့္ မ်ားကို ေရးသားထား ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ မၾကာ ခဏ ေဖၚျပ ခဲ့ သလို ဓါတ္ပံု သည္ အနုပညာ ရပ္ တစ္ခု ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မိမိ၏ ခံစားမွဳ ကို အတိုင္းအဆ မရွိ လြတ္လပ္စြာ တင္ျပ နိုင္ခြင့္ ရွိေၾကာင္း ေဖၚျပ လိုပါသည္။

ျဖည့္ စြက္ တင္ျပ ခ်က္မ်ား။

ေကာင္းသည္ မေကာင္းသည္ ဆို ၾကရာ ၀ယ္။

အထက္ ပါ မွတ္စု ၏ နိဒါန္း တြင္ ေဖၚျပ ခဲ့သည့္ အတိုင္း ဓါတ္ပံု တစ္ပံု ေကာင္း တစ္ပံု ဟု ဆိုျခင္ မွာ တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဥတစ္ဖဲြ႕ ႏွင့္ တစ္ဖဲြ႕ သတ္မွတ္  ခ်က္ ျခင္း တူျခင္း တူ ေပ  မွ တူေပ လိမ့္ မည္။

တစ္ဦး ၊ တစ္ဖဲြ႕ က ပံု တစ္ပံု ကို ေကာင္းသည္ သည္ဟု  ဆိုေစကာမူ  အျခားေသာ သူ တစ္ဦး ၊ အဖဲြ႕ က ေကာင္းသည္ဟု ျမင္ေကာင္း မွ ျမင္ေပ လိမ့္ မည္။

ထို႕ အတူ ပင္ ပံု တစ္ပံု ကို  အကဲ ျဖတ္ သူမ်ား တြင္ လည္း သူ႕ အျမင္ ကိုယ့္ ကဲြလဲြ နိုင္ပါသည္။ အကဲျဖတ တစ္ဦးက ၾကိဳက္ေစကာ မူ အျခား ေသာ အကဲျဖတ္ တစ္ဦး က ၾကိဳက္ ျခင္ မွ ၾကိဳက္  ေပလိမ့္ မည္။

 တစ္ခ်ိန္ က ျမန္မာ နိုင္င့ ဓါတ္ပံု ေလာက တြင္ အရွိန္ အ၀ါ အလြန္ၾကီးသည့္ ဆရာ ၾကီးတစ္ဦးသည္ ျပိဳင္ ပဲြ ၀င္ ပံုမ်ားကို အကဲ ျဖတ္ရာ တြင္ လူပံု မပါ ေသာ ရွဳ ခင္ း မ်ားကို  Human Interest မပါ သည့္ အတြက္ ဆိုကာ အမွတ္ ေလွ်ာ့ သည္ ဟု  ဓါတ္ပံု ေလာက ၏ ေရွးမွီ ေနာက္ မွီ ဆရာ အခ်ိဳ႕ ထံ မွ ၾကားသိရ ဘူးပါသည္။

အဆိုပါ ဆရာ မ်ားက ပင္အခုေခတ္ ဆိုရင္ေတာ့ အဆိုပါ အယူအဆ ေျပာင္းေကာင္း    ေျပာင္း ေပလိမ့္ မယ္ လို႕ လည္း ေျပာ ပါတယ္။

ေလ့ လာမိသေလာက္ ယခုေခတ္ အယူ အဆ ကေတာ့ Human Interest ဆိုတာထက္ ၾကည့္ သူ၏ အာရုဏ္ ကို ဆဲြေဆာင္ နိုင္မယ့္ အရာ တစ္ခုခု ( Center of interest _ COI ) တစ္ခုခု ပါ ဘို႕ ဘဲ လို တာကို ေတြ႕ ရပါတယ္။

နိုင္ငံတကာ လုပ္ငန္း ၾကီး မ်ားက ၀ယ္ယူ အသံုးျပဳေနသည့္ ရွဳခင္း ပံုေပါင္း မ်ားစြာ တြင္ Human Interest မပါ သည့္ ပံု မ်ားစြာ ရွိသည္ ကိုေတြ႕ ရွိနိုင္ပါသည္။ ဥပမာ အားျဖင့္ Window 10 က Screen Background အျဖစ္ ကနဦးတင္ ေပးသည့္ လက္ေရြးစဥ္ ရွဳခင္း ပံု မ်ားစြာတြင္ Human Interest မပါ သည္ကို ေတြ႕ နိုင္ပါသည္။

ဆိုလို သည္မွာ Human Interest ပါရန္ လိုသည္  ဆိုသည္ ကို မူ သေဘာ တစ္ရပ္ အျဖစ္ တရားေသ ကိုင္ထားျခင္း  ထက္ ၾကည့္ သူ၏ အာရုဏ္ ကို ဆဲြေဆာင္ နိုင္မယ့္ အရာ တစ္ခုခု ( Center of interest _ COI ) တစ္ခုခု ပါ ရန္ လိုသည္ ဟု ဆုိပါက ေယဘူယ် ပိုက် မည္ဟူ ဆိုလို ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

လက္ရွိေခတ္ ထိပ္တန္း ရွဳခင္း ပံု မ်ား တြင္ Human Interest မပါ သည့္ ရွဳ ခင္းပံု မ်ားလည္း စြာ  ရွိသည္ကို ေတြ႕ ရွိ နိုင္ပါသည္။

ေအာက္ ပါနမူနာ ပံု မ်ားမွာ Human Interest  မပါေသာ ရွုခင္း ပံုမ်ား ျဖစ္ပါ သည္။ ကၽြန္ေတာ္ ကဲ့ သို႕ ေကာင္းသည္ ၊ မေကာင္းသည္ ဆံုး ျဖတ္ နိုင္သည့္  အဆင့္ မရွိ သူ မ်ားအေနႏွင့္ မူ ၾကိဳက္ သည္မၾကိဳက္ သည္ ေလာက္ကိုသာ  ေျပာ နိုင္ၾက ပါမည္။ ဤ သည္ မွာ ပင္ ပုဂၢိဳလ္  တစ္ဦး ျခင္း၏ ခံ စားခ်က္ သာ ျဖစ္သည္ ဟု ဆိုရ ပါမည္။

အယူ အဆ တစ္ရပ္ ကို တရား ေသ ဆုပ္ကိုင္ ထားရန္ မလိုသည္ကို နမူနာ ျပ ျခင္း သာ ျဖစ္ပါသည္။

Bird in Flight ပံု မ်ားကို သံုးသပ္ျခင္း။   

ဤသည္မွာ Macro ကဲ့ သို႕ ပင္ ဓါတ္ပံု ၏ သီးျခား ဘာသာရပ္ တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ ပံုေကာင္း သည္  မေကာင္းသည္ကို ဤဘာသာရပ္ တြင္ အေတြ႕ အၾကံဳ အလြန္ မ်ားသည့္ ဆရာ ၾကီး မ်ား က မည္သို႕ ရိုက္ရမည္ ၊ မည္သို႕ ၾကည့္ ရမည္ကို ေျပာ တာ ၾကားဘူးပါသည္။

ဤ ကဲ့ သို႕ ဆရာ ၾကီးမ်ား အၾကား တြင္ပင္ ငွက္ ပ်ံ ေနသည္ကို  ေနာက္က  ရိုက္ ေစကာမူ မ်က္ လံုးေပၚ လွ်င္ ျပီးတာဘဲ ဟု ဆိုသည့္ သူက ဆိုပါသည္။

အခ်ိဳ႕ ေသာ ဆရာ မ်ားကမူ ငွက္သည္ ၾကည့္ သူကို မ်က္ ႏွာ မူေနရ မည္။ မ်က္လံုးေပၚ

ေနရမည္။ ေတာင္ ပံ ျဖန္႕ ေနရာ တြင္ အေရာင္ စံု ေပၚသည့္ အျပင္ ပိုင္း ေပၚ ေနရမည္။

ေတာင္ ပံ ကုတ္ မေနေစရ စသည္ျဖင့္ ပ်ံေနသည့္ ငွက္ ၏ အလွ ကို ေပၚ နိုင္သမွ်   ေပၚ  ေအာင္ ရိုက္ ရမည္ ဆိုသည့္ အယူ အဆ လည္း ရွိပါသည္။ 

အခ်ိဳ႕ ဆရာ မ်ားက လည္း Bird in Flight ပံု တစ္ပံု ကို မည္မွ် ခက္ ရာ ခက္ဆစ္ ရိုက္ ရ သည္ အခ်က္ ကို အေလးေပး စဥ္းစား ျပန္သည္။

ထို႕ ေၾကာင့္ ဓါတ္ပံုတင္သာ မက အျခားေသာ အေၾကာင္း ကိစၥ အျဖာ ျဖာ ကို ေကာင္းသည္ မေကာင္းသည္ဆံုးျဖတ္ ျခင္း ႏွင့္ပတ္သက္၍ မိ တ္ေဆြတစ္ဦး  ျဖစ္ သည့္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ သမိုင္း ဌာနကထိ က တစ္ဦး ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာအၾကာက  ေျပာသည္ ကို ျပန္ လည္ ေဖါက္သည္ခ် လိုပါသည္။

“ ဒီ မွာ သူငယ္ခ်င္း        ပါရဂူ ဘဲြ႕ အတြက္ တင္တဲ့ စာ တမ္း တစ္ခု ကို ေကာင္းလွ ခ်ီ ရဲ႕ ဆိုကာ  အတည္ျပဳ ျပီး ပါရဂူ ဘဲြ႕ ေပးလိုက္ ရာ မွာ ငါ႕ အျမင္ေျပာ ရရင္ စာတမ္းတင္တဲ့ သူကဘယ္လို ဘာသာရပ္ စာတမ္း ကို တင္ တာလဲ ၊ စစ္ တဲ့ သူ ကေရာ ဘယ္လို ဘာသာရပ္ မွာ ေတာ္တာလဲ။ တင္ တဲ့ ဘာသာ ရပ္ က ေခတ္ျပိဳင္ သမိုင္း စာတမ္း တင္ျပီး စစ္ ေဆး တဲ့ ဆရာ က    ေရွးေခတ္ သမိုင္း ဆရာ ဆို လို႕က ေတာ့ ဒီစာတမ္း ေကာင္းတယ္ လို႕ ဆံုးျဖတ္တာ ဘယ္လို မွ မမွန္ နိုင္ဘူး “

လို႕ ေျပာ တာကို သတိရမိပါတယ္။

အျခား ထည့္ သြင္း စဥ္း စားရ မည္ မွာ လူ ၏ အစဲြ ျဖစ္ပါသည္။ 

လူ တို႕ ၏ သဘာ၀ မွာ တစ္ခုခု တစ္စံု တစ္ရာ ကို ၾကည့္ ရ တြင္ အစဲြ ျဖင့္ ၾကည့္ တတ္ သည္။ ထိုအစဲြ က အဆိုပါ ၾကည့္ သူ၏ ေကာင္း သည္ မေကာင္း သည္ ဟူေသာ ယူဆ ခ်က္ ကို လြမ္း မိုး ေလ့ ရွိသည္။

ဤ ကိစၥ ႏွင့္ပတ္သက္ ၍ မိတ္ေဆြ  တစ္ဦးျဖစ္သူ စာေရးဆရာ ေအးထြန္းမင္း ေျပာ တာေလး တစ္ခု  ကို သတိရ မိျပန္ သည္ -

“ တစ္ ခါ က စက္ခ်ဳပ္ သမား ၊ ဖိနပ္ခ်ဳပ္ သမား ၊ ဆံပင္ ညွပ္ သမား ..သူငယ္ ခ်င္း (၃) ေယာက္ လမ္း ေလွ်က္ ၾကတယ္။  လမ္း မွာ လူတစ္ေယာက္ ျဖတ္ေလွ်ာက္ သြားေတာ့ စက္ခ်ဳပ္ သမားက - " ဟ..ဒီလူ႕ အက်ီၤ ခ်ုပ္ သား ေလး ေကာင္းတယ္ "  လို႕ ေျပာ တယ္- ဖိနပ္ခ်ဳပ္ သမား ကေတာ့ - " အင္း…ဖိနပ္ ေနာက္ မီးေလး တို ေန သလိုဘဲ "  - လို႕ ေျပာ တယ္ ။ ဆံ ပင္ ညွပ္ သမားကေတာ့ - " လူ ကေခ်ာ ျခင္ ရက္ နဲ႕ ဗ်ာ ၊ ဆံ ပင္ ညာ ဘက္ အက် ေလး က မညီ လွ ဘူး ဗ်ာ"  -- လို႕ ေျပာတယ္ ဗ်…လူ ဆိုတာ ကို သန္ ရာကို ကိုယ္ ၾကည့္ တာပါဘဲ…..။”  ဆို တဲ့ စကားကို သတိရမိ ပါတယ္။

လူ မွန္ လွ်င္ အစဲြ အနညး္ နဲ႕ အမ်ားေတာ့ ရွိ တတ္ ၾကတာ ဓမၼတာ ပါ။

 

အခ်ဳပ္ အားျဖင့္ ဆိုရပါေသာ္ အထက္တြင္ ေဖၚျပ ထားသည္မ်ားမွာ ေယဘူယ် အမ်ား လက္ခံ ထားသည့္ အခ်က္ မ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။

ဥပေးသ တစ္ခု အျဖစ္ တရားေသ ဆုပ္ကိုင္  ထားရမည္  ့ အခ်က္ မ်ား မဟုတ္ ေၾကာင္း ႏွင့္ မွန္ကန္ခ်က္ ၊ သေဘာတရာ တစ္ရပ္ ဆိုသည္မွာ အခ်ိန္ ကာလ အတိုင္း အတာ တရပ္ ၊ အေျခခံ တစ္ရပ္ ေပၚမွာ တည္မွီ ေနေၾကာင္း ႏွင့္ ေကာင္းသည္ ၊ ဆိုးသည္ တို႕ မွာ ပကတိ အမွန္ တရား ( Absolute Truth )မဟုတ္ဘဲ ႏွိဳင္း ရပ္ ဟု ဆိုသည့္  အေၾကာင္း အရာ တစ္ခု ႏွင့္ တစ္ခု နွိဳင္းယွဥ္ ရာ မွ ေပၚထြက္ လာသည့္ ( Relative ) တစ္ရပ္ သာ ျဖစ္သည္ ကို သိခ်ပ္ မိၾကေစရန္  ထပ္ေလာင္း ေဖၚျပ အပ္ ပါသည္။ 

_________________________________