Composition Part (4)

(10)   Composition Part (4)                                        ဓါတ္ပံု ပညာဆိုင္ရာ မွတ္စု (၁၀)

(ေနရာ အသီးသီးမွ စုေဆာင္း ထားသည္မ်ားအနက္ ေကာင္းနိဳးရာရာဟုယူဆသည္ မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ ကာ ျမန္မာဘာသာ ျဖင့္ ဆီေလွ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆို မွတ္စုထုတ္ထား ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။)

            


                    ဓါတ္ပံု ဖဲြ႕ စည္း မွဳ ဆိုင္ရာ မွတ္စု          
                         ( Tips for to Improve Composition )

ဓါတ္ပုံ တစ္ပံု၏ ဖဲြ႕စည္းမွဳ Composition ႏွင့္ ပတ္သက္၍ မည္ကဲ့သို႕ ထားသိုလ္ ဖဲြ႔စည္းလွ်င္ ေကာင္းမည္ ကို ဇေ၀ဇ၀ါ ျဖစ္ေနပါလွ်င္ ေအာက္ ပါ Composition မ်ားကို ကိုးကား နိုင္ရန္ ျဖစ္္ပါသည္။

                     " မ "ဂဏန္း ဥပေဒသ

                      ( Rule of odds )

 

ပံုတြင္ပါရွိသည့္ Subjects မ်ား၏ အေရအတြက္ကို စံု ဂဏန္း  ( ၂-၄-၆....)  အစား မ ဂဏန္း (၁--၃-၅-၇-----) စသည္ျဖင့္ ထားရန္ ျဖစ္သည္။ ဤကဲ့သို႕  ပံုတစ္ပံုတြင္  Subject အေရ အတြက္ကို္ မ ဂဏန္း ထားသည့္ နည္းစနစ္ သည္ ၾကည့္ သူ၏ အျမင္ ကို ပို၍ဆဲြ ေဆာာင္မွဳ ရွိ္ ေစျပီး စိတ္၀င္စားမွဳ ကို ပိုျဖစ္ေစသည္။

ေအာက္ပါ စေတာ္ဘယ္သီးပံု ကို ၾကည့္ပါ-

ဤ ကဲ့သို႕ စေတာ္ ဘယ္ရီသီး ၄ လံုးကို စုျပံဳ တင္ျပထားျခင္းသည္ ပံု၏ေလး နက္မွဳ ကို ေပါ့သြားေစကာ  ၾကည့္ သူ၏ အာရံု စိုက္မွဳ Center of Interest အားနည္း သြားျပီး ျငီးေငြ႕ ေစနိုင္သည္။

 

အဆိုပါ ပံု ကိုပင္ ၄ လံုး အစား ၃ လံုးသာ တင္ျပထားျခင္းျဖစ္သည္။ ဤ သို႕ ျဖင့္ ပံုသည္ ပို၍ စိတ္၀င္စား ဘြယ္ရာ ျဖစ္လာသည္။

Fofus ဧရိယာ ကန္႕သတ္ျခင္း
Limiting focus

အထူးျပဳ ျပသလိုသည့္ ေနရာကို Focus ျဖတ္ပါ။  ဤ သို႕ ျဖင့္ ေနာက္ခံ ရွဳတ္ေထြးမွဳကို တတ္နိုင္သမွ် ဖယ္ရွား နိွဳင္သည္။ ဤသို႕ျဖင့္ ေနာက္ခံ ရွဳတ္ေထြးေနသည္မ်ားကို ေရွာင္ရွားရန္နိုင္သည္။ အမ်ားစု သံုးသည့္နည္း မွာ Subject ကို အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္ေစမည့္ ေနာက္ခံ ( Back Ground ) တြင္ ရွဳတ္ေထြး ေနသည့္ ( Distraction ) မ်ားကုုိ ကို ၀ါး (Blur) ေစ သည့္ နည္း ျဖစ္သည္။ ဤ ကဲ့သို႕ ေနာက္ခံ ၀ါး သြားျခင္းျဖင့္ Subject သို႕ အျမင္အာရံု ပို၍ စူးေရာက္ ေစသည္။ F 1.8 ကဲ့ကို Aperture က်ယ္က်ယ္ ကို သံုးကာ Depth of Field ကို ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း သည္လည္း နည္း တစ္ နည္း ျဖစ္သည္။

 

 

 

အထက္ပါ ပံု တြင္ အကယ္၍ ေနာက္ခံ သစ္ပင္မ်ားသာ Focus မိျပီး ျပတ္သားေနမည္ဆိုပါက အျမင္အာရံု တြင္ ေရွ႕ စံုတဲြ ပံုကို ၾကိမ္းေသ အေနွာက္အယွက္ ျဖစ္မည္ မွာ ေသျခာသည္။ လက္ရွိပံုတြင္မူ  Focus Limit ကို စံုတဲြ ေပၚတြင္သာ ျဖတ္ထားသည္။
 

 

ေနာက္ခံ ကို အေတာ္မ်ားမ်ား ၀ါး ( Blur )ေနေစျခင္း ျဖင့္ အမ်ိဳးသီး ၏ မ်က္လံုးကို အာရံု ပိုေရာက္ ေစသည္။

ရိုးရိုးရွင္းရွင္း
Simplification

ၾကည့္သူ၏ အာရံု ( Center of Interest ) ကို ပိုရလာေစေရး အတြက္ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းမွာ ရိုးရိုး ရွင္းရွင္း တင္ျပျခင္း (Simple Looking Image ) ျဖစ္သည္။ အလြယ္ ဆံုးနည္း မွာ ပံုထဲ တြင္ Subject  အေရအတြက္ကို ေလွ်ာ့ခ် ျခင္းျဖစ္ျပီး မလိုသည့္ အရာမ်ားကို ၾကည့္သူ အာရံုမျပန္႕ေစရန္အတြက္ Background ကို ၀ါး Blur  လိုက္ သည့္ နည္း ျဖစ္သည္။

ေအာက္ပံု ကို ၾကည့္ပါ။

အထက္ပါ ပံု မွာ ျပလိုသည္ ကို တိတိ က်က် သဲသဲ ကဲြကဲြ ေပၚေစသည္  ။ It makes the story clear. ဤ ကဲ့သို႕ ရိုးရွင္းေသာ ပံုသည္ ဆဲြ ေဆာင္မွဳ ရွိျပီး အၾကည့္ လည္းခံသည္။

 

အလယ္ တြင္ ထားျခင္း

ပံု ကို အလယ္ တြင္ ထားျခင္း သည္ ဤ ကဲ့သို႕ ေထာင္လိုက္ ပံုမ်ိဳးတြင္ ဓါတ္ပံု ၏ အခ်ိဳး  Balance ကို မွ်ေစသည္။ ဤကဲ့သို႕  Sybject  အေရအတြက္ နည္းနည္း ကို အလယ္တြင္ ထားျခင္းသည္ အခ်ိဳ႕ ရိုးရွင္းေသာ ပံု မ်ားအတြက္ အေကာင္းဆံုး နည္း ျဖစ္သည္။ ေအာက္ပံု ကိုၾကည့္ပါရန္။

Subject ၏ ေဘးပတ္လယ္ ကို ရွင္းေနေအာင္ လုပ္ထားျခင္း သည္လည္း Subject အေပၚ အာရံု ပိုေရာက္ေစသည္။

 

 
သာမန္ အားျဖင့္ မည္ကဲ့ သို႕ မွ် စိတ္၀င္စား ဘြယ္ရာမရွိသည့္ Subject ကို ပံု၏အလယ္ တြင္ ရိုးရိုးေလး ထားျခင္းျဖင့္ စိတ္၀င္စားမွဳ တိုး လာေစသည္။ အထက္ ၀ိုင္ယာၾကိဳး ပံု ကို ၾကည့္ပါ။

 

Rule of thirds)

လူသိအမ်ားဆံု ႏွင့္ အထိေရာက္ဆံုးေသာ Composition ျဖစ္သည္။ ပံု တစ္ပံုကို အလွ်ားလိုက္ ႏွင့္ ေထာင္လိုက္ မ်ဥ္း ႏွစ္ေၾကာင္းစီ ျဖင့္ အညီ အမွ် ပိုင္း လိုက္၍ ေပၚလာသည့္ ျဖတ္သန္း ဆံုမွတ္ (၄) ေနရာ  မွာ Point of Imterest ျဖစ္သည္။ ထို ဆံု ရပ္ေနရာ မ်ားေပၚတြင္ Subject ကို ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤ နည္း သည့္ အရိုးရွင္းဆံုး ႏွင့္ အထိေရာက္ဆံုး နည္း ျဖစ္သည္။

အထက္ပံုတြင္ ေလွကို  Rule of Thirds ၏  ပထမ ဆံုရပ္တြင္ ေနရာခ်ထားသည္ကို ၾကည့္ပါ။

 

 

ရုပ္ပံု Portrait တြင္လည္း Rule of Thirds ကို သံုးနိုင္သည္။ Subject ၏ မ်က္လံုး တစ္လံုး ထည္းကို ျဖစ္ေစ ႏွစ္လံုး စလံုး ကို ျဖစ္ေစ Rule of Thirds ဆံု မွတ္ ေနရာတြင္ ထား ျခင္း ျဖစ္သည္။

 

ေရွ႕ မ်က္ႏွာစာ အညႊန္း

Lead room

Subject ၏ေရွ႕ မ်က္ႏွာစာ Lead Room ကို Rule of Thirds ႏွင့္ တဲြ သံုးေလ့ ရွိသည္။ ေအာက္ပံု ကိုၾကည့္ပါ။  Snowboarder စီးေနသည့္ subject သည္ Rule of Thirds ေနရာတြင္ ရွိသည္။ သူ၏ ေရွ႕
မ်က္ႏွာစာ အညႊန္း Lead Room က Subject မည္သို႕ ေသာ ေနရာကို သြားေနသည္ကို ျပေနသည္။

အထက္ ပံုတြင္ The Snowboarder  ကို  Rule of Thirds  ေနရာတြင္ ခ်ထား ျပီး  ၄င္း၏ lead room ကို ေရွ႕တြင္ ထားကာ ေပါင္းစပ္ဖဲြ႕ စည္းထားသည္။

 

အထက္ ပံုတြင္မူ ေျပးေနသူ၏ ေရွ႕ တြင္ Lead Room ကိုထားျခင္းျဖင့္ ပံု ကို ပို၍ ၾကြ လာေစသည္။ ေန၀င္ ေနသည္ကိုလည္း ပို၍ အာရံု ေရာက္ေစသည္။

အထက္ ပံုတြင္ lead Room ကို ေျပးသူ၏ေနာက္ တြင္ ထားသည္။ ဤ သို႕ ျဖင့္ ေျပးေနသည္မွာ ပံုထဲ မွ ထြက္ သြားေတာ့ မည္ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေျပးေနျခင္း ျပီးျပီ ဟု အနက္ဖြင့္ ေပးသည္။

S ပံု မ်ဥ္းေကြး

(S curve )

ပံု တြင္ အဂၤလိပ္ အကၡရာ S ပံု သ႑ာန္ အေကြးေပၚေနသည့္ လိုင္းကို ဆိုလိုသည္။ ေအာက္ပံုရွိ ေမာ္ေတာ္ ကာ မီး ေရာင္ အေကြး ကို ၾကည့္ပါ။ ၾကည့္သူကို အဆိုပါ  S  လိုင္းအတိုင္းဆဲြ ေခၚသြားမည့္လိုင္း ျဖစ္ သည္။ ပံု ပို၍ အ သက္ ၀င္သည္။  Model Figure မ်ား ပံု ပို၍ ေပၚ လာေစရန္ လည္း သံုးနိုင္သည္။

အထက္ ပံု ၏ S Curve မ်ဥ္း ေကြးသည္ အဆိုပါ ပံု ကို ပို၍ စိတ္၀င္ စားဘြယ္ရာ ျဖစ္လာေစသည္ မွာ သာဓက ျဖစ္သည္။

                   
ဤ ပံုမွာ မူ S Curve မဟုတ္ဘဲ မ်ဥ္းေျဖာင့္ ျဖစ္ေနသျဖင့္ ပံု သည္ အားနည္းေနသည္ကို ေတြ႕ ရမည္။

 

S Curve သည္ ပံုမ်ား၏ ကိုယ္ ဟန္ အေနအထား တြင္လည္း သံုးနိုင္သည္။ အထက္ပါ Greek and Roman  ရုပ္ထု မ်ား တြင္ S Curve သံုး ထားသည္ ကို ေတြ႕ နိုင္သည္။

Foreground

မ်ားေသာ အားျဖင့္ ရွဳခင္းပံု မ်ားတြင္ Background ႏွင့္  Middle Ground တို႕တြင္ ဧရိယာပိုယူထားကာ Foreground ေနရာမွာ အနည္း ငယ္သာရွိေလ့ ရွိသည္။ အဆိုပါ   ရွဳ ခင္းပံု၏ Foreground ေနရာတြင္ ထင္ရွား ေပၚလြင္သည့္ Subjects အခ်ိဳ႕ ထားျခင္းျဖင့္ ပံု ကို ပို၍ အာရံုစိုက္ လာေစသည္။ ၾကည့္ သူကိုယ္ တိုင္ ပံု ထဲ သို႕ ေရာက္ေနသည္ဟု ခံ စားလာနို္င္ေစသည့္ နည္းလည္း ျဖစ္သည္။

အထက္ ပံုတြင္ ပံု၏ Foreground ရွိ ေက်ာက္တံုး မ်ားသည္ ပံု၏ အကြာအေ၀း ႏွင့္ အတိုင္းအဆ တို႕ ကို ျပသည့္ ႏွိဳင္းရပ္ လည္း ျဖစ္ေနသည္။

အထက္ပါ ပံု၏ Foreground တြင္ ေက်ာက္တံုးမ်ား ပိုရွိေနျခင္းက ပံု အေပၚ ခံစားမွဳ ကို ပို ေပး နိုင္သည္။

အကယ္၍ Foreground ရွိ ေက်ာက္တံုးမ်ားကို ဖယ္၍ ၾကည့္ပါက Foreground တြင္ အာရံု စိုက္ရန္ မည္သည့္ အရာမွ် ရွိမည္ မဟုတ္။

 

ခြင္ျဖည့္ျခင္း
Fill the frame

 

 ဓါတ္ပံု ရိုက္သည့္ အခါ အနားသို႕ ကပ္နိုင္ေျခ ရွိပါက အနားကပ္ နိုင္ရန္ ၾကိဳးစားပါ။ ပံု ရဲ႕ Frame တြင္ Subject ကိူ ျဖည့္ လိုက္ျခင္း ျဖင့္ အားေကာင္းသည့္ ဖဲြ႕စည္းမွဳ Composition တစ္ခု ရလာနိုင္သည္။

 

 

အထက္ပါ ပံုတြင္ ၀ံပုေလြ ၏ ေခါင္းကို ညာ ဘက္က ပံု ကဲ့သို႕ frame အတြင္း  ျဖည့္ လိုက္ျခင္းျဖင့္ ၀ံ ပုေလြ ကို ပို၍ ထင္ရွားလာေစသည္။ ပံု ႏွစ္ပံုသည္ အတူတူ ျဖစ္ေစကာမူ ညာ ဘက္ရွိ ုပံု သည္ ဘယ္ဘက္ ပံု ႏွင့္ မ်ားစြာ အားေကာင္း သည္ ကိုေတြ႕ နိုင္သည္။

ေဘာင္ခတ္ျခင္း
Framing

အျခားနည္း တစ္ရပ္မွာ Foreground ႏွင့္ ေဘာင္ခတ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေအာက္ ပံု ကို ၾကည့္ လွ်င္ Taj Mahal ပံုကို ျပဴတင္းေပါက္ ႏွင့္ ေဘာင္ခတ္ ထားသည္ကို ေတြ႕ ရမည္ ျဖစ္သည္။ ဤ နည္းသည္ ပံု ကို အထူး အာရံု ေရာက္ေစရန္ ပို႕ ေပး သည့္ နည္း လမ္း ေကာင္း ျဖစ္သည္။

အထက္ပံုသည္ Window Frame Sihouette ျဖင့္ Taj Mahal ကို ေဘာင္ခတ္ ထားျခင္း ျဖစ္သည္။

 

 

ပံု ကိုေဘာင္ခတ္ျခင္းသည္ အထက္ Taj Mahal ပံုတြင္ ေဘာင္ ခတ္ ထားသကဲ့သို႕ တိတိက်က် ခ်ည္း အစဥ္ ျဖစ္ေနရန္ မလိုပါ။ အထက္ပံု ကို ၾကည့္လွ်င္ သစ္ ပင္ ႏွစ္ပင္ ျဖင့္ ပင္ Frame လုပ္ထားသည္ကို ေတြ႕ နိုင္သည္။

ေဘာင္ခတ္ျခင္း Framing လုပ္ရာတြင္ အရာ ၀ထၳုဳ ၊ သဘာ၀ ပစၥည္း မ်ားျဖင့္ သာမက လူ ျဖင့္ လည္း ေဘာင္ခတ္နိုင္သည္။ ေအာက္ပါပံု တြင္ Main Subject ျဖစ္ေသာ အမ်ိဳး သမီး ကို ၄င္း၏ ပတ္၀န္းက်င္ မွ လူ မ်ားျဖင့္ ေဘာင္ ခတ္ကာ ရုိက္ ကူးထားျခင္း ျဖစ္သည္။

 

---------------------------------------------------------